Πόσες φορές έχετε ακούσει την φράση «μην πίνεις νερό με το φαγητό, δεν κάνει καλό στην πέψη», όταν πιάνετε το ποτήρι με το νερό ενώ τρώτε; Σίγουρα πολλές μιας και πρόκειται για έναν ισχυρισμό που έχει ταξιδέψει μέσα στα χρόνια, με την αιτιολογία ότι το νερό «αραιώνει τα γαστρικά υγρά» ή ότι «καθυστερεί την πέψη». Στην πραγματικότητα, όμως, όσο διαδεδομένοι κι αν είναι αυτοί οι ισχυρισμοί, δεν έχουν επιστημονική βάση. Αντιθέτως, το νερό βοηθά σημαντικά στην πέψη και γενικότερα στη λειτουργία του οργανισμού, σύμφωνα και με τη Mayo Clinic.
Πώς ακριβώς βοηθά το νερό την πέψη;
Το νερό είναι απαραίτητο σε κάθε στάδιο της πέψης καθώς συμμετέχει στην παραγωγή του σάλιου, που ξεκινά τη διάσπαση των τροφών ήδη από το στόμα. Δεν σταματά, όμως, εκεί καθώς στη συνέχεια υποστηρίζει τη δράση των γαστρικών υγρών στο στομάχι, χωρίς να τα αραιώνει σε βαθμό που να μειώνεται η αποτελεσματικότητά τους. Ακόμη, μαλακώνει τις τροφές, διευκολύνοντας τη διέλευσή τους στο πεπτικό σύστημα και ταυτόχρονα προλαμβάνει τη δυσκοιλιότητα, ειδικά όταν η διατροφή είναι πλούσια σε φυτικές ίνες. Αν η διατροφή σας περιλαμβάνει πολλές φυτικές ίνες (π.χ. λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης), τότε το νερό είναι απαραίτητο για να λειτουργήσει σωστά το έντερο.
Νερό στα γεύματα και έλεγχος βάρους
Εκτός, όμως, από την πέψη, η κατανάλωση νερού κατά τη διάρκεια του φαγητού είναι σημαντική και για άλλους λόγους. Παίζει, για παράδειγμα, σημαντικό ρόλο στην αίσθηση πληρότητας, μειώνοντας την πιθανότητα υπερκατανάλωσης φαγητού, κάτι που βοηθά σε περιπτώσεις προσπάθειας απώλειας βάρους. Το γεγονός, μάλιστα, ότι δεν περιέχει θερμίδες, το καθιστά ακόμη πιο σημαντικό σε μια δίαιτα. Αν, ωστόσο, προσπαθείτε να πάρετε βάρος, ίσως είναι προτιμότερο να πίνετε το νερό μετά το φαγητό, ώστε να μη νιώσετε γρήγορα κορεσμό και περιορίσετε άθελά σας την πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
Η βασική του ιδιότητα, όμως, έγκειται στην καλύτερη ενυδάτωση του οργανισμού με φυσικό τρόπο. Η σωστή ενυδάτωση βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, στη μεταφορά θρεπτικών συστατικών και στην αποβολή των άχρηστων ουσιών μέσω των νεφρών, ενώ συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, της πέψης και της ελαστικότητας του δέρματος.
Τι ισχύει με τα αναψυκτικά στα γεύματα;
Αν είστε από αυτούς που επιλέγουν αναψυκτικά με ή χωρίς ζάχαρη κατά τη διάρκεια του φαγητού, είτε από συνήθεια είτε για να νιώσετε δροσιά ή ευκολία στη χώνεψη, άθελά σας σαμποτάρετε την υγεία σας, καθώς η τακτική κατανάλωση τέτοιων ροφημάτων παρ' όλο που μπορεί να είναι απολαυστική και να δίνει όντως την αίσθηση παροδικής ανακούφισης, κρύβει παγίδες. Όσον αφορά τα αναψυκτικά με ζάχαρη, πρέπει να γνωρίζετε ότι περιέχουν μεγάλες ποσότητες σακχάρων, που αυξάνουν απότομα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Για παράδειγμα, ένα κουτάκι (330 ml) αναψυκτικού τύπου cola περιέχει περίπου 35 γραμμάρια ζάχαρης, δηλαδή σχεδόν 7 κουταλάκια του γλυκού, ξεπερνώντας τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη προστιθέμενων σακχάρων για έναν ενήλικα. Τα αναψυκτικά με ζάχαρη ενδέχεται να προκαλέσουν φούσκωμα και δυσφορία λόγω της υπερβολικής ανθρακικής πίεσης, ενώ προσθέτουν κενές θερμίδες, χωρίς θρεπτικά συστατικά, επηρεάζοντας την προσπάθεια ελέγχου βάρους. Η υπερβολική κατανάλωσή τους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, παχυσαρκία και καρδιοπάθειες, που σημαίνει ότι σίγουρα δεν είναι μια καλή επιλογή για την καθημειρνότητα.
Από την άλλη, τα αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη (τύπου light ή zero) αν και δεν περιέχουν θερμίδες, δεν θεωρούνται «αθώα». Ο λόγος είναι ότι περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά και αρώματα που ίσως επηρεάζουν το μικροβίωμα του εντέρου. Ενδέχεται, επίσης, να διαταράσσουν την αίσθηση κορεσμού και να αυξάνουν τη λιγούρα για γλυκά και συχνά οδηγούν σε υπερκατανάλωση τροφής, καθώς «ξεγελούν» τον εγκέφαλο.
Τι άλλο μπορείτε να επιλέξετε
Αν θέλετε κάτι διαφορετικό από το σκέτο νερό στο φαγητό, δοκιμάστε:
Ανθρακούχο νερό με φυσικά αρώματα (λεμόνι, δυόσμο, αγγούρι)
Κρύο τσάι χωρίς ζάχαρη
Φυσικό χυμό αραιωμένο με νερό, σε μικρή ποσότητα
Σπιτική λεμονάδα χωρίς ζάχαρη ή με λίγη στέβια
Τι ισχύει με το αλκοόλ στα γεύματα;
Σε αντίθεση με το νερό, το αλκοόλ δεν είναι σύμμαχος της πέψης. Αν και περιστασιακά ένα ποτήρι κρασί μπορεί να μην προκαλέσει πρόβλημα, η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να ερεθίσει το στομάχι, αλλά και να επιβραδύνει την απορρόφηση ορισμένων βιταμινών και μετάλλων. Το αλκοόλ, επίσης, αυξάνει την όρεξη, οδηγώντας σε υπερκατανάλωση τροφής, ενώ μπορεί να επιβαρύνει το ήπαρ και το πεπτικό σύστημα. Αντί για αλκοόλ, μπορείτε να προτιμήσετε:
Νερό με φέτες λεμονιού ή αγγουριού
Ανθρακούχο νερό με βότανα
Παγωμένο πράσινο ή λευκό τσάι
Ροφήματα βοτάνων χωρίς καφεΐνη
Ποιες συμβουλές βοηθούν την πέψη
Ευτυχώς, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε την πέψη μας, εκτός από το να αποφεύγουμε αναψυκτικά και αλκοόλ. Φροντίστε, λοιπόν, σε κάθε σας γεύμα να:
Τρώτε αργά και να μασάτε καλά
Καταναλώνετε επαρκείς φυτικές ίνες
Πίνετε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα
Ασκείστε τακτικά, ακόμη και με έναν καθημερινό περίπατο
Αποφεύγετε το άγχος κατά τα γεύματα
Τηρείτε ένα σταθερό πρόγραμμα φαγητού
Αν παίρνετε φάρμακα ή έχετε προβλήματα με το συκώτι, τα νεφρά ή την καρδιά, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον διαιτολόγο σας για την κατάλληλη ποσότητα υγρών που πρέπει να καταναλώνετε καθημερινά, για να είστε σίγουροι ότι πίνετε «στην υγειά σας».