Μέχρι τις 30 Ιουνίου θα πρέπει οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιτηδευματίες με συστήματα να εγγραφούν στο IRIS προκειμένου να μην βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμα. Όπως αναφέρει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε ανακοίνωση του, η μη αποδοχή άμεσων πληρωμών, μετά το πέρας της προθεσμίας, από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους επιφέρει διοικητικό πρόστιμο 1.500 ευρώ.

Η ημερομηνία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με τις ημερομηνίες, που ήδη ισχύουν για τη διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές. Την υποχρέωση αυτή έχουν συνολικά 850 χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες. Υπενθυμίζεται πως με τον νόμο 5072/2023 θεσπίστηκε η υποχρέωση των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών.

Η υπηρεσία IRIS

Η ενεργοποίηση της υπηρεσίας IRIS είτε για ιδιώτες είτε για επαγγελματίες, γίνεται μέσω του mobile app της Τράπεζας τους, με μια πολύ απλή διαδικασία. Οι πληρωμές πραγματοποιούνται μόνο με τον αριθμό του κινητού του παραλήπτη ή σάρωση QR Code, μέσω του mobile app της Τράπεζας. Για την επιβεβαίωση των συναλλαγών απαιτείται η χρήση βιομετρικών δεδομένων (αποτύπωση του προσώπου ή του δαχτυλικού αποτυπώματος) και επιβεβαίωση ονοματεπωνύμου του παραλήπτη πριν από την αποστολή. Τα χρήματα πιστώνονται εντός 2 δευτερολέπτων στον παραλήπτη, ο οποίος ενημερώνεται αμέσως για τη μεταφορά των χρημάτων, καθώς και για τα στοιχεία του αποστολέα.

Η υπηρεσία IRIS παρέχεται ήδη από 8 τράπεζες (Alpha, Εθνική, Eurobank, Πειραιώς, Συνεταιριστική Ηπείρου, Viva, Optima, Αttica) και σύντομα αναμένεται να επεκταθεί στη Συνεταιριστική Καρδίτσας και στην Παγκρήτια.

1. IRIS Person to Person: Άμεση μεταφορά χρημάτων μεταξύ ιδιωτών, χωρίς προμήθεια (έως 500€/ημέρα).

2. IRIS Person to Business: Για πληρωμή σε ατομικές επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες. Προϋπόθεση είναι η εγγραφή του επαγγελματία με επαγγελματικό τραπεζικό λογαριασμό. Επισημαίνεται ότι το όριο των 500 ευρώ για τον επαγγελματία είναι ανά πελάτη κι όχι στο σύνολο των χρημάτων που μπορεί να λάβει ημερησίως. Ο πελάτης δεν επιβαρύνεται με κάποια χρέωση για την υπηρεσία, ενώ η προμήθεια για τον επαγγελματία είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με άλλες μεθόδους πληρωμής.

3. IRIS Commerce: Για πληρωμή σε ηλεκτρονικά καταστήματα, χωρίς να κοινοποιούνται στοιχεία πληρωμής στον έμπορο. Η παραγγελία ολοκληρώνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Παράλληλα, δεν υπάρχει όριο ποσού και δεν απαιτείται εγγραφή στην υπηρεσία για τον πελάτη.
IRIS: Οδηγός του υπουργείου Ανάπτυξης για τους ελεύθερους επαγγελματίες -Ερωτήσεις και απαντήσεις

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του υπουργείου Ανάπτυξης (https://gge.mindev.gov.gr/tomeas-emporiou/sixnes-erotiseis-organomeno-emporio/) ένας χρήσιμος οδηγός με ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με τα μέσα πληρωμής – POS (KYA 8139/2024). Αναλυτικά:
1.Ποιες οντότητες υποχρεούνται να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα πληρωμών (χρήση POS) και υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό (π.χ. IRIS);

Οι οντότητες που λαμβάνουν πληρωμή από πληρωτή, δηλαδή φυσικό πρόσωπο το οποίο διατηρεί λογαριασμό πληρωμών και επιτρέπει εντολή πληρωμής από αυτόν τον λογαριασμό ή, εάν δεν υπάρχει λογαριασμός πληρωμών, το φυσικό πρόσωπο που δίνει εντολή πληρωμής, εφόσον ο πληρωτής ενεργεί ως καταναλωτής για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή εμπορική του δραστηριότητα.

Συνεπώς, υπόχρεο αποδοχής και χρήσης μέσων πληρωμής με κάρτα πληρωμών και μέσων πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συναλλάσσεται με πρόσωπα που ενεργούν ως καταναλωτές, εφόσον είτε παρέχει υπηρεσίες ή διαθέτει προς πώληση προϊόντα, είτε λειτουργεί με τους ΚΑΔ (κύριους ή δευτερεύοντες) που περιλαμβάνονται στο άρθρο 1 της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744).
2.Αν εγώ ως ελεύθερος επαγγελματίας ή η επιχείρησή μου αποδεχόμαστε πληρωμές μόνο από επιχειρήσεις ή άλλους ελεύθερους επαγγελματίες, είμαστε υπόχρεοι εφαρμογής της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Όχι, αφού απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη υποχρέωσης αποδοχής μέσων πληρωμής με κάρτα πληρωμών και με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, είναι η αποδοχή πληρωμής να γίνεται από φυσικό πρόσωπο που ενεργεί ως καταναλωτής, για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική ή εμπορική του δραστηριότητα. Σε περίπτωση ωστόσο υπηρεσιακού ελέγχου ο δικαιούχος πληρωμής θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι δε συναλλάσσεται με φυσικά πρόσωπα, παρά μόνο με οντότητες που ενεργούν αποκλειστικά στο πλαίσιο της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.
3.Ποια μέσα πληρωμής με κάρτα πληρωμών καλύπτουν την υποχρέωση της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Ως μέσα πληρωμής με κάρτα πληρωμών και τερματικά αποδοχής καρτών πληρωμών, που καλύπτουν τις υποχρεώσεις της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744), νοούνται όλες οι διαθέσιμες συσκευές (πχ. ασύρματο και ενσύρματο τερματικό POS, mobile POS), μέθοδοι και εφαρμογές (πχ. Virtual POS) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποδοχή καρτών πληρωμής, τόσο με φυσική παρουσία κάρτας, όσο και χωρίς φυσική παρουσία κάρτας (virtual/mobile).

Επομένως, στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4446/2016 (Α΄240) και της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744), εμπίπτει κάθε εφαρμογή πληρωμής μέσω της οποίας ο καταναλωτής (πληρωτής) έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει πληρωμή με κάρτα πληρωμών (πιστωτική, χρεωστική, προπληρωμένη), προς τον επαγγελματικό λογαριασμό υπόχρεης οντότητας.
4.Ποια μέσα παροχής υπηρεσιών άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό καλύπτουν την υποχρέωση της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Ως μέσα παροχής υπηρεσιών άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, που καλύπτουν την υποχρέωση της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744), νοούνται όλες οι υπηρεσίες άμεσων ηλεκτρονικών (online) πληρωμών που δίνουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές (πληρωτές) να πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους με απευθείας χρέωση των τραπεζικών τους λογαριασμών και με απευθείας μεταφορά του ποσού των συναλλαγών τους από τους ατομικούς λογαριασμούς τους, προς τους επαγγελματικούς λογαριασμούς των υπόχρεων οντοτήτων, χωρίς τη χρήση κάρτας πληρωμής (πιστωτικής, χρεωστικής, προπληρωμένης, virtual).
5.Ποια είναι η προθεσμία συμμόρφωσης των υπόχρεων εφαρμογής της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Για όλους τους Υπόχρεους του άρθρου 1 της ΚΥΑ καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης για την αποδοχή όλων των μέσων πληρωμής, είναι η 29.02.2024.

Οι νέοι Υπόχρεοι του άρθρου 1 της ΚΥΑ, όπως αυτοί καταγράφονται στον πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 8, υποχρεούνταν στην προμήθεια και θέση σε λειτουργία τερματικών αποδοχής καρτών, καθώς και στην δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού, από την 01.01.2024. Ωστόσο, αποκλειστικά για τους νέους υπόχρεους, σε ότι αφορά τις επιβαλλόμενες κατά τον έλεγχο κυρώσεις, για το χρονικό διάστημα από 01.02.2024 έως και 01.04.2024, αναστέλλεται η επιβολή κυρώσεων του άρθρου 5 της ΚΥΑ, εφόσον αποδεδειγμένα έχουν καταθέσει νόμιμα σχετικό αίτημα για την προμήθεια τερματικού αποδοχής καρτών ως και την 29η .02.2024 και αναμένουν την εγκατάστασή του.
6.Ποιες είναι οι κυρώσεις αν υπόχρεος δεν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Στους υπόχρεους που δεν συμμορφώνονται με την υποχρέωση κατοχής και χρήσης POS ή την παροχή υπηρεσιών άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ.

Στους υπόχρεους που δεν συμμορφώνονται με την υποχρέωση η δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε. επιβάλλεται πρόστιμο 1.000 ευρώ.

Στους υπόχρεους που δεν έχουν δηλώσει επαγγελματικό λογαριασμό, εντός ενός (1) μήνα από την έναρξη άσκησης δραστηριότητας ή από την ημερομηνία προσθήκης επαγγελματικού λογαριασμού, στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.
7.Αν ο υπόχρεος δραστηριοποιείται αποκλειστικά ψηφιακά, χωρίς την ύπαρξη φυσικού καταστήματος ή τη δυνατότητα συναλλαγής με φυσική παρουσία του καταναλωτή(π.χ. e-shop), απαλλάσσεται από την υποχρέωση κατοχής και χρήσης POS;

Ναι, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) ο υπόχρεος παρέχει δυνατότητα άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό με χρήση σχετικής εφαρμογής (π.χ. IRIS)

β) ο υπόχρεος αποδέχεται μέσα πληρωμής με κάρτα (πιστωτικής, χρεωστικής, προπληρωμένης, virtual) μέσω ασφαλούς περιβάλλοντος τραπεζικών πληρωμών.
8.Αν είμαι ελεύθερος επαγγελματίας, που αποδέχομαι πληρωμές αποκλειστικά από επιχειρήσεις ή άλλους επαγγελματίες, εμπίπτω στις κατηγορίες υπόχρεων της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Όχι, αφού υπόχρεος χρήσης POS και υπηρεσιών άμεσης πληρωμής είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συναλλάσσεται με πρόσωπα που ενεργούν ως καταναλωτές, εφόσον είτε παρέχει υπηρεσίες είτε λειτουργεί με τους ΚΑΔ (κύριους ή δευτερεύοντες) που περιλαμβάνονται στο άρθρο 1 της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744).

Συνεπώς, εφόσον ο ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να αποδείξει ότι δεν αποδέχεται πληρωμές από φυσικά πρόσωπα που ενεργούν ως καταναλωτές, δεν εμπίπτει στους υπόχρεους εφαρμογής της ΚΥΑ.
9.Αν είμαι επαγγελματίας διανομέας παράδοσης τροφίμων κατ’ οίκον, με ΚΑΔ 53.20.12 «Υπηρεσίες κατ’οίκον παράδοσης τροφίμων (delivery)», εμπίπτω στις κατηγορίες υπόχρεων της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Αν ο επαγγελματίας διανομέας παράδοσης τροφίμων κατ’ οίκον δραστηριοποιείται ως εργαζόμενος ή συμβεβλημένος συνεργάτης εταιρείας που παρέχει υπηρεσίες διανομής τροφίμων για λογαριασμό και κατ’ εντολήν της ως άνω εταιρείας, τότε ο επαγγελματίας δεν εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της ΚΥΑ αφού ο ίδιος λαμβάνει για τον εαυτό του πληρωμές μόνο από τον εργοδότη / αντισυμβαλλόμενη εταιρεία. Σε αυτήν την περίπτωση, υπόχρεη είναι η εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες διανομής τροφίμων.

Αν ο επαγγελματίας διανομέας παράδοσης τροφίμων κατ’ οίκον λειτουργεί ανεξάρτητα και παρέχει υπηρεσίες παράδοσης τροφίμων κατ’ οίκον σε καταναλωτές, εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της ΚΥΑ.
10. Ένας επαγγελματίας οδηγός ταξί, εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744);

Αν ο επαγγελματίας οδηγός ταξί συνδέεται με σύμβαση εργασίας με κάτοχο άδειας επιβατηγού οχήματος δημόσιας χρήσης (π.χ. ταξί), υπόχρεος που εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744) είναι ο κάτοχος της άδειας επιβατηγού οχήματος δημόσιας χρήσης. Σε περίπτωση που η άδεια έχει εκδοθεί σε ανήλικο, υπόχρεος της ως άνω απόφασης είναι ο έχων τη γονική μέριμνα.

Αν ο επαγγελματίας οδηγός ταξί έχει συνάψει σύμβαση ενοικίασης της άδειας με τον κάτοχό της και εισπράττει ο ίδιος και για λογαριασμό του πληρωμές από φυσικά πρόσωπα που ενεργούν ως καταναλωτές, υπόχρεος που εμπίπτει στις κατηγορίες υπόχρεων της υπ. αρ. 8139/31-01-2024 κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β’ 744) είναι ο ίδιος.