(Ο Μεσολογγίτης έφηβος Κ. Δραγγανάς που έδωσε μια καίρια εικαστική διάσταση στο στίχο του Σολωμού)

«Η ζωγραφική είναι σιωπηλή ποίηση, ενώ η ποίηση είναι ομιλούσα ζωγραφική»
<Σιμωνίδης ο Κείος, αρχαίος Έλληνας, λυρικός ποιητής> 

Όταν ανακαλύψουμε τις μυστικές σχέσεις των εννοιών και τις περπατήσουμε σε βάθος, γράφει ο Ελύτης (στο μικρό Ναυτίλο), θα βγούμε σ’ ένα άλλου είδους ξέφωτο που είναι η ποίηση και η ποίηση πάντοτε είναι μια, όπως ένας είναι ο ουρανός… Το ζήτημα είναι από που βλέπει κανείς τον ουρανό… Ο έφηβος Κώστας Δραγγανάς, υψώνοντας τις κεραίες της ψυχής και του νου του, είδε τον ουρανό μέσα από το φως των Ελεύθερων Πολιορκημένων του Σολωμού, πηγαίνοντάς μας σ’ ένα άλλου είδους ξέφωτο, που είναι η εικαστική αποτύπωση του έργου. Και η αποτύπωση αυτή έχει κάτι το παράδοξο και υπερβατικό, ως προς το δημιουργό της. Δεν την υπογράφει κάποιος διάσημος καλλιτέχνης του χώρου, αλλά ένας 15χρονος που είχε τη δύναμη, την τόλμη, την αφοβιά και την ποιητική συνείδηση να αναμετρηθεί με τους ελεύθερους πολιορκημένους του εθνικού μας ποιητή και να τους υφάνει εικαστικά.

Ένας ποιητής, ένας μαθητής και ένας μεγάλος εικαστικός μαραθώνιος που διήρκησε τρία χρόνια (3η γυμνασίου - 3η λυκείου) και που κατέληξε σε ένα πολυσέλιδο λεύκωμα, διαπερνώντας και τις 3 θεματικές του Σολωμικού έργου.

ΝΕΚΡΟΠΟΛΙΣ-ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ-ΕΞΟΔΟΣ

Ένας έφηβος με υψηλή θερμοκρασία ψυχής, με μάτια που άρμεγαν ουρανό, ήλιο και όνειρα, έσκυψε ευλαβικά στο τοπίο της ποίησης και κατάφερε με κατάνυξη και σεβασμό να ανοίξει έναν εσωτερικό διάλογο με τον ποιητή, να αφουγκραστεί τον παλμό των Ελεύθερων Πολιορκημένων και να δώσει μια καίρια οπτική και εικονιστική διάσταση στους στίχους του Δ. Σολωμού, αποδίδοντάς τους με ένα δυνατό συνθετικό ύφος, απίστευτο για την ηλικία του.

Οι συνειρμοί γίνονταν σπλάχνα όνειρα και φως παντού, χάρις στο φρέσκο άδολο κήπο της ψυχής του, που επέτρεπε στη συνείδησή του να δομεί ότι ο νους συλλάμβανε και η καρδιά ένιωθε σε κατάσταση έμπνευσης. 

«Δείξτε εμπιστοσύνη στα όνειρα, διότι κρύβουν μέσα τους τη πύλη προς την αιωνιότητα», γράφει ο Λιβανέζος ποιητής Χαλίλ Γκιμπράν.

Και ο μαθητής αγγίζοντας το όνειρό του, το πήγε μέχρι το τέρμα, με πολύ υπομονή και αφοσίωση… Σαν άλλος Οδυσσέας, ξεκίνησε την τρίχρονη προσωπική του Ιθάκη, μόνος, κατάμονος, χωρίς συντρόφους, έχοντας για καράβι τους τέσσερεις τοίχους του δωματίου του σε μια σιωπηλή συνομιλία με το Σολωμικό στίχο όπως ο ίδιος αναφέρει στον πρόλογο του λευκώματος <<Αντικρίζοντας τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, μια λιμνοθάλασσα που με συνόδευσε από τα παιδικά μου χρόνια έως τώρα, καθώς και τα τείχη του ομορφότερου νεκροταφείου του κόσμου, άκουσα αμυδρά, για μια στιγμή μόνο, τη φωνή του ποιητή. Οι σελίδες που ακολουθούν δεν είναι παρά μια προσπάθεια να του απαντήσω. Μια απόπειρα, μάλλον, ν’ ανοίξω μαζί του έναν διάλογο, μέσα από την ταπεινή μου τέχνη.>>

  Μετέχοντας της εικαστικής, ποιητικής λειτουργίας, ο έφηβος ζωντανεύει με αισθητοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος του αγώνα των Ελεύθερων Πολιορκημένων και γίνεται συνδημιουργός, παραδίδοντάς μας ένα λεύκωμα με μια πρωτότυπη εικαστική σύλληψη που ξαφνιάζει.

Με την αφή των δαχτύλων ισορροπεί τέλεια το στίχο με την εικόνα, την αισθηματοποιεί διευρύνοντας το ποίημα, δίνοντάς του σώμα και πνοή. 

«Η εικόνα είναι ένας σβώλος ζωής», έγραψε ο μεγάλος σκηνοθέτης του ποιητικού κινηματογράφου Αντρέι Ταρκόφσκι. 

Ένα λεύκωμα, ένα έργο, ένα σινιάλο από το μέλλον.

Είχα την τύχη την καλή, ο έφηβος μαθητής για τον οποίο γράφω να είναι πρώην μαθητής μου και γω γι αυτόν η πρώην δασκάλα του. Και όταν καλείσαι να συστήσεις το τεχνούργημα ενός πρώην μαθητή σου, το ειδικό βάρος είναι άλλο. Μία συγκίνηση, ένας κόμπος δακρύων, έτοιμος να χυθεί και μια γλυκιά αφή στον ουρανίσκο σου γλυκαίνει τη καρδιά με τρυφεράδα σεβασμό και ευφρόσυνο συναίσθημα απέραντο. Σου ενισχύει την πίστη πως όταν ο δάσκαλος εμψυχωτής ποτίζει τους μαθητές του με το νερό της δίψας του που έχει να κάνει με την ποίηση και την τέχνη γενικά, ο σπόρος του λόγου του θα βρει τη γόνιμη ψυχή για να ανθίσει. Είναι ακριβώς αυτή η στιγμή που ο χρόνος μεταλλάσσεται σε φως. Η σχέση δασκάλου-μαθητή είναι αειθαλής… και τέτοιες στιγμές είναι ηθικοί οδοδείκτες που του δικαιώνουν το λειτούργημά του.

Η μνήμη είναι πολιτισμός και οι τέχνες παίζουν σημαντικό ρόλο τόσο σαν αιτία όσο και σαν αποτέλεσμα στη γενική πορεία της ιστορίας, λειτουργούν σα μαγιά στην καρδιά του πολιτισμού. 

Και ο έφηβος μαθητής με αυτό το λεύκωμα αφήνει το δικό του εικαστικό προσωπικό ίχνος στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, αθώο, υπερβατικό, νεανικό. 

Πρόκειται τελικά για ένα λεύκωμα που αποδεικνύει ‘‘de facto’’ πως ο μαθητής υπερβαίνοντας τον εαυτό του, κατάφερε να συνδεθεί σε κατάσταση μέθεξης με το έργο του Σολωμού. 

Ίσως το χέρι του να έγινε η προέκταση της ψυχής του που αναζωπύρωσε τη φαντασία του και πυροδότησε όλο του το είναι, για να μπορέσει να βρει τη δική του ιδιωτική οδό που συνάδει με το στίχο του Ελύτη… 

«Και να ‘χεις την ψυχή σου στα δάχτυλα, στα μάτια, στα ρουθούνια, στα χείλη. Από κει μιλάει ο κόσμος. Από κει βρίσκεις την ιδιωτική σου οδό.»

Μέσα από τη θάλασσα των ματιών του έφηβου μαθητή Κ. Δραγγανά, αναδύονται όλες οι φωτεινές υποσχέσεις του μέλλοντος. Αναδύεται μια γλυκιά μελωδία ελπίδας, που ενώνει σύμπαντα, ουρανούς, δρόμους και που τον τοποθετεί στο πιο ιερό κομμάτι της καρδιάς μας, παραμένοντας ένα φωτεινό παράδειγμα για όλους, για να μας θυμίζει αεί το στίχο του Βρεττάκου

 «η ζωή και η ψυχή σε ένα αιώνιο καθρέπτισμα μέσα στο χρόνο».  Ο Κώστας Δραγγανάς είναι φοιτητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών 

Αλέκας Ράπτη, Εκπαιδευτικός και εμψυχώτρια