Διάχυτη ανησυχία επικρατεί στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και την κυβέρνηση για την πορεία της επιδημίας. Έπειτα από δυόμισι μήνες lockdown, η επιδημιολογική εικόνα της χώρας δείχνει σημάδια σταθεροποίησης επιτρέποντας αποκλιμάκωση των μέτρων, ωστόσο οι αρμόδιοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά εύθραυστη κατάσταση.

Μέχρι πρότινος οι ειδικοί ανέφεραν ως παράγοντες, που (θα) κρίνουν την άρση των περιοριστικών μέτρων για τις επόμενες εβδομάδες, την πορεία της επιδημίας στην Αττική και το χειμωνιάτικο σκηνικό που αποτελεί σύμμαχο της λοίμωξης covid-19, πλέον όμως επισημαίνουν και τον αστάθμητο παράγοντα των μεταλλάξεων του κορωνοϊού.

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), το Ελληνικό Κέντρο Γονιδιωματικής του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) μετά από έλεγχο 63 πρόσφατων δειγμάτων, αναδείχθηκαν επιπλέον 32 δείγματα θετικά για το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 (η μετάλλαξη που ταυτοποιήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο). Πλέον τα δείγματα που ταυτοποιήθηκαν με τη βρετανική μετάλλαξη ανέρχονται συνολικά σε 59 και τα 29 εξ αυτών είναι στην κοινότητα, δεν είχαν δηλαδή τουλάχιστον έως χθες συσχετιστεί με ταξίδια ή με επαφές με άτομα που είχαν ταξιδέψει εκτός χώρας. Εκτός από τη βρετανική μετάλλαξη, έχουν εντοπιστεί άλλες δύο κυρίαρχες μεταλλάξεις παγκοσμίως, μία στη Νότια Αφρική και μία στη Βραζιλία. Προς το παρόν δεν έχουν εντοπισθεί φορείς των δύο αυτών μεταλλάξεων στην Ελλάδα.

Παρακολουθώντας στενά το συγκεκριμένο θέμα – διεθνή πρόκληση χαρακτήρισε τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού η κυρία Παπαευαγγέλου- το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός Δικτύου επαγρύπνησης, επιτήρησης και διάγνωσης αυτών των στελεχών, έτσι ώστε να έχουμε ευκρινή επιδημιολογική εικόνα και να λαμβάνονται τα ανάλογα κάθε φορά επιδημιολογικά μέτρα. Το επιστημονικό αυτό έργο αναλαμβάνει το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) , το οποίο εδώ και αρκετό καιρό πραγματοποιεί γονιδιωματική επιτήρηση της επιδημίας στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα δείγματα που εκκρεμούν για εξέταση στο ΙΙΒΕΑΑ είναι εκατοντάδες. Ωστόσο, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να αυξηθεί η δυνατότητα των ελέγχων, μετά και την ανακοίνωση Ιδρυσης του Ελληνικού Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης, με πρωτοβουλία του υπουργείου Υγείας. Ειδικότερα, αναμένεται στο Κέντρο Γονιδιωματικής να αναλύονται έως 384 θετικά στον κορονοϊό δείγματα σε 24 ώρες.

Το «φορτίο» της Αττικής

Μπορεί η δυτική Αττική να βρίσκεται σε σκληρό lockdown τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, ωστόσο το λεκανοπέδιο βρίσκεται σταθερά στο μικροσκόπιο των επιστημονικών και υγειονομικών αρχών από το περασμένο φθινόπωρο. «Ήπια αύξηση, όχι εκθετική» ήταν η «διάγνωση» των επιστημόνων για την επιδημιολογική κατάσταση στην Αττική όλο αυτό το διάστημα.

Το δεύτερο επιδημικό κύμα χτύπησε με σφοδρότητα τη βόρεια Ελλάδα αναγκάζοντας τους αρμόδιους να εστιάσουν στη διαχείριση της κρίσιμης κατάστασης στη Μακεδονία και τη Θράκη, όμως και στο λεκανοπέδιο τα ημερήσια κρούσματα κορωνοϊού και οι εισαγωγές ασθενών στα νοσοκομεία κινούνταν σε σταθερά υψηλό αλλά ελεγχόμενο αριθμό. «Τις τελευταίες τρεις με τέσσερις εβδομάδες στην επικράτεια καταγράφεται σταθεροποίηση της επιδημίας, με μείωση του επιδημιολογικού φορτίου, αλλά δυστυχώς όχι στην Αττική» επισήμανε η κυρία Παπαευαγγέλου.
Ενημέρωση Παπαευαγγέλου

Στην Αττική εντοπίζονται πλέον τα μισά από τα περίπου 6.000 ενεργά κρούσματα της επικράτειας. Από τα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου στην Αττική συγκεντρώνονται τα περισσότερα ημερήσια θετικά κρούσματα κορωνοϊού καθώς και οι περισσότεροι νοσηλευόμενοι – μέχρι τότε είχε την αρνητική πρωτιά η Περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Την περασμένη εβδομάδα 4 στα 10 κρούσματα και σχεδόν 1 στις 2 εισαγωγές ασθενών αφορούσαν τη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας. Χθες στα νοσοκομεία της Αττικής νοσηλεύονταν 589 ασθενείς, εκ των οποίων οι 142 διασωληνωμένοι. Και επίσης στα εφημερεύοντα νοσοκομεία εισήχθησαν 52 ασθενεις από τους συνολικά 113 που εισήχθησαν με λοίμωξη Covid-19 σε όλη την επικράτεια.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Παθολογίας Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Νικόλαο Σύψα, «η Αττική και ο κεντρικός Τομέας δεν μας αφήνει να ηρεμήσουμε. Τα πολλά κρούσματα ημερησίως, ο δείκτης αναπαραγωγής της λοίμωξης covid-19 (Rt) που φτάνει στο 1 και ο δείκτης θετικών κρουσμάτωνπου ξεπερνάει το όριο ασφαλείας του 4%, μας προβληματίζουν. Είμαστε σε συνθήκες πολύ υψηλής επιφυλακής. Αν “σκάσει” η Αθήνα, η επιδημία θα πάρει πολύ άσχημη τροπή».

Ο ρόλος του καιρού

Η εποχή και οι χαμηλές θερμοκρασίες, που την χαρακτηρίζουν, αποτελούν καθοριστικό παράγοντα της επιδημίας. Όπως έχουν πει επανειλημμένως οι επιστήμονες, το χειμωνιάτικο καιρικό σκηνικό γίνεται σύμμαχος του κορωνοϊού συμβάλλοντας δραστικά στην εξάπλωσή του.

Μάλιστα, σύμφωνα με διεθνή μελέτη, στην οποία αναφέρθηκε η κυρία Παπαευαγγέλου, για κάθε έναν βαθμό μείωσης της θερμοκρασίας, καταγράφεται αύξηση κατά 3% στη μεταδοτικότητα του ιού. Και παρότι στην Ελλάδα ο χειμώνας διαρκεί λίγους μήνες σε σχέση με τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, το δύσκολο δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, που διανύουμε, κρατά σε εγρήγορση τους ειδικούς, καθώς ξέρουν ότι δεν είναι εύκολο να υποχωρήσει περαιτέρω η επιδημία. Όπως έχει αναφερθεί από την Επιτροπή, στο χρονικό σημείο που βρισκόμαστε, όχι μόνο δεν μπορούν να υποχωρήσουν κάτω από 500 τα ημερήσια κρούσματα, αλλά γίνεται αγώνας για να μην αυξηθούν τουλάχιστον μέσα στις επόμενες πέντε εβδομάδες. «Από τον Μάρτιο ο καιρός θα είναι σύμμαχός μας
» εκτίμησε η καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.

Μέχρι τότε, «θα δίνουμε μάχη με τον χρόνο και με τον...κακό μας εαυτό. Ας αντλήσουμε υπομονή από τα πιο βαθιά μας αποθέματα», συμπλήρωσε ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Γκίκας Μαγιορκίνης και υπενθύμισε την τεράστια σημασία της πιστής τήρησης των μέτρων (μάσκα, αποστάσεις, υγιεινή).