Τα Λιβάδια ή Μεγάλα Λιβάδια είναι ορεινό χωριό της Κεντρικής Μακεδονίας. Είναι χτισμένα σε οροπέδιο του όρους Πάικο σε υψόμετρο 1.200 μέτρων και είναι ένα από τα ορεινότερα χωριά της Μακεδονίας. Ανήκουν στο Δήμο Παιονίας και ο πληθυσμός τους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 404 κάτοικοι. Απέχουν 35 χιλιόμετρα απο την Αξιούπολη, 28 από τη Γουμένισσα και 12 από την Καστανερή. Μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, θεωρούνταν από τα μεγαλύτερα βλαχοχώρια της Μακεδονίας. Το όρος Πάικο βρίσκεται στην Κεντρική Μακεδονία στα σύνορα των νομών Πέλλας και Κιλκίς και αποτελεί το μεγαλύτερο δάσος Καστανιάς της Ελλάδας.

Οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού προέρχονται από τη Γράμμο(υ)στα, οι οποίοι εγκαθίστανται το 1760 στη μεταγενέστερη θέση Μικρά Λιβάδια. Πρόκειται και για κτηνοτρόφους από την Ήπειρο, οι οποίοι ήθελαν να γλιτώσουν από την τουρκική κατοχή και τους Τουρκαλβανούς ληστές. Βλάχοι συρρέουν στα Λιβάδια και από άλλες περιοχές της Πίνδου, όπως τη Σαμαρίνα και το Περιβόλι Γρεβενών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας μεγαλύτερος οικισμός με το όνομα Λιβάδια.
Η ορεινή κοινότητα αναπτύχθηκε οικονομικά, κυρίως από την κτηνοτροφία, την καλλιέργεια πατάτας αλλά και το εμπόριο, ενώ οι κάτοικοί της κάποια στιγμή το 19ο αιώνα έφτασαν στους 5.000.

Κατά τη Μακεδονική επανάσταση του 1878, οι Λιβαδιώτες συμμετείχαν ενεργά και αρκετοί πήραν τα όπλα και κινητοποιήθηκαν.Συμμετείχε ενεργά στο Μακεδονικό Αγώνα με σημαντικότερους οπλαρχηγούς τους Στέργιο Ναούμ, Νικόλαο Νέσιο, Αναστάσιο Μπέλλη Κουλίνα και Νικόλαο Νταβέλη, και στην Αντίσταση κατά των Γερμανών, οι οποίοι το 1944 κατέστρεψαν ολοσχερώς το χωριό, με αποτέλεσμα να διασκορπιστεί ο πληθυσμός τους στις γύρω πεδινότερες περιοχές των νομών Κιλκίς, Πέλλας, Θεσσαλονίκης.

Ανήμερα το Δεκαπενταύγουστο, στο χωριό γίνεται πανηγύρι και αναπαράσταση βλάχικου γάμου, αναβιώνοντας έτσι το έθιμο, κατά το οποίο την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου τελούνταν οι περισσότεροι γάμοι ετησίως, ενω όλο το χωριό συμμετείχε στις γαμήλιες γιορτές.

Πηγή: Βικιπαίδεια


Βίντεο: Κώστας Γκέρτζος