Υγειονομικές αρχές, νοσοκομεία και φαρμακευτικές εταιρείες πρόκειται να αποθηκεύσουν τα εμβόλια για τον κοροναϊό σε ασφαλείς, μυστικές τοποθεσίας. Παράλληλα, θα λάβουν και περαιτέρω μέτρα για να προστατεύσουν τις δόσεις των εμβολίων από έναν ακόμη αναδυόμενο κίνδυνο: Τις κλοπές.

Καθώς τα πλέον υποσχόμενα υποψήφια εμβόλια πλησιάζουν προς την έγκριση, οι κατασκευάστριες εταιρείες, όπως η Pfizer, χρησιμοποιούν software GPS για να επιτηρούν τη διανομή και καταστρώνουν σχέδια ψευδών αποστολών σε άδεια φορτηγά, για να μπερδέψουν τους εγκληματίες. Η κατασκευάστρια γυάλινων φιαλιδίων, Corning Inc. εξοπλίζει τα προϊόντα της με επαλήθευση μαύρου φωτός για να αποκλείσει τις απομιμήσεις. Και ορισμένα νοσοκομεία που αναμένεται να ανήκουν στα πρώτα κέντρα εμβολιασμού, προετοιμάζουν τα συστήματα ασφαλείας των φαρμακείων τους.

Ο στόχος, τονίζει η βιομηχανία και οι αξιωματούχοι υγείας, είναι η προστασία των εμβολίων από επαγγελματίες ληστές με μακρά ιστορία στοχοποίησης πολύτιμων φαρμάκων, οι οποίοι έχουν ήδη προχωρήσει σε κλοπές τεστ κοροναϊού, μασκών και άλλου ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού στη διάρκεια της πανδημίας.

«Είμαστε όσο παρανοϊκοί πρέπει σε σχέση με οτιδήποτε σχετίζεται είτε με την κυβερνοασφάλεια είτε την φυσική ασφάλεια και λαμβάνουμε δρακόντεια μέτρα για να είμαστε σίγουροι ότι θα τις εξασφαλίσουμε», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Πολ Μάγκο, αναπληρωτής επικεφαλής προσωπικού πολιτικής στην αμερικανική Υπηρεσία Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας.
Η υπηρεσία έχει ήδη φροντίσει οι αποστολές των εμβολίων να συνοδεύονται από Αμερικανούς αστυνόμους. Αυτή τη στιγμή, οι δόσεις είναι αποθηκευμένες σε μυστικές τοποθεσίες, αναμένοντας την έγκριση για τη διανομή τους, εξήγησε ο Μάνγκο.

Παρά τα αυξημένα μέτρα, υψηλόβαθμα στελέχη της βιομηχανίας και ειδικοί διοικητικής μέριμνας ανησυχούν ότι οι δόσεις παραμένουν ευάλωτες απέναντι σε κλοπές σε αδύναμα σημεία της εφοδιαστικής αλυσίδας όπως τα κέντρα διανομής, οι στάσεις των φορτηγών και τα νοσοκομεία με χαλαρότερα μέτρα ασφάλειας.

Πέντε μεγάλα νοσοκομειακά συστήματα και αρκετές πολιτείες ανέφεραν σε συνεντεύξεις ότι προτεραιότητά τους είναι να εξασφαλίσουν ότι αρκετοί άνθρωποι θα εμβολιαστούν, αλλά και ότι θα έχουν τη δυνατότητα να αποθηκεύσουν τα εμβόλια στις απαιτούμενες εξαιρετικά ψυχρές θερμοκρασίες, και όχι η πιθανότητα κλοπής. Προσθέτουν ότι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τα συνηθισμένα βήματα ασφάλειας, όπως είναι το κλείδωμα των εμβολίων στα φαρμακεία τους.

«Δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι υπάρχει πρόβλημα», σημειώνει η Άννα Ναγικούρνει, του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στο Άμχερστ, που μελετά την υλικοτεχνική υποστήριξη των εφοδιαστικών αλυσίδων. «Είναι ακόμη ένα έξοδο για εκείνους».

Κορυφαία υποψήφια εμβόλια από την Pfizer, τη Moderna και άλλες εταιρείες έχουν φτάσει στο τελευταίο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Τα εμβόλια ενδέχεται να εγκριθούν ήδη από το Νοέμβριο ή το Δεκέμβριο, σύμφωνα με στελέχη της Pfizer και της Moderna, αναφέρει η Wall Street Journal.

Αν και οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει να παράγουν δόσεις, τα αρχικά αποθέματα αναμένεται να είναι περιορισμένα, καθιστώντας το εμβόλιο ακόμη πιο περιζήτητο.

Στελέχη της βιομηχανίας και ειδικοί ανησυχούν ότι ενδέχεται να αντιμετωπίσουν επιδέξιους εγκληματίες, ξένες κυβερνήσεις ή ακόμη και άτομα που βιάζονται να εμβολιαστούν πριν τις ομάδες προτεραιότητας, όπως είναι οι επαγγελματίες υγείας.

«Πρόκειται να υπάρξουν άνθρωποι που θα θέλουν να έχουν νωρίτερα πρόσβαση στο εμβόλιο», προειδοποιεί ο Χουάν Αντρές, επικεφαλής τεχνικών επιχειρήσεων της Moderna, η οποία έχει προχωρήσει σε βελτιώσεις των συστημάτων ασφαλείας στις εγκαταστάσεις της για την παραγωγή και αποθήκευση του εμβολίου. «Πιστεύω πραγματικά ότι το εμβόλιο θα πρέπει να προστατευτεί».
Στη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, τα περιστατικά κλοπών και απομιμήσεων φαρμακευτικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο έχουν αυξηθεί κατά 70% σύμφωνα με το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Ασφάλειας, έναν εμπορικό οργανισμό.

Οι κλοπές είναι συνηθισμένες στη διάρκεια πανδημιών. Το 2009, η τοπική αστυνομία του Μιλγουόκι συνέλαβε έναν άνδρα που κατηγορούνταν ότι έκλεψε περισσότερες από 900 δόσεις εμβολίου για τη γρίπη Η1Ν1 έξω από ένα σχολείο όπου πραγματοποιούνταν εμβολιασμοί, και κατόρθωσε να ανακτήσει τις δόσεις.

Για την προστασία των εμβολίων, αρκετές πολιτείες δηλώνουν ότι οι κατασκευαστές ή η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρόκειται να αποστείλουν το εμβόλιο απευθείας στα νοσοκομεία και τα άλλα κέντρα εμβολιασμού, προκειμένου να μειώσουν τον αριθμό των ενδιάμεσων στάσεων. Στο Ιλινόις, οι τοπικές υγειονομικές αρχές σκοπεύουν να διασφαλίσουν το εμβόλιο κρατώντας αποθέματα που δεν θα ξεπερνούν τον αριθμό δόσεων που απαιτούνται για δύο ημέρες.

Οι κατασκευάστριες εταιρείες σχεδιάζουν την εφαρμογή μέτρων που έχουν βοηθήσει στη μείωση των κλοπών στη διάρκεια των τελευταίων ετών, όπως η χρήση κενών φορτηγών για την παραπλάνηση των επίδοξων ληστών, σύμφωνα με στελέχη της βιομηχανίας και ειδικούς σε ζητήματα ασφάλειας.

Η Pfizer, η οποία αποστέλλει τα εμβόλιά της σε ειδικά κατασκευασμένα κιβώτια ελεγχόμενης θερμοκρασίας, πρόκειται να χρησιμοποιήσει software GPS για να παρακολουθεί τις τοποθεσίες και τη θερμοκρασία των εμβολίων, προκειμένου να αποτρέψει απρόβλεπτες παρεκκλίσεις, σύμφωνα με εκπρόσωπο τύπου.

«Η διανομή σε τέτοια έκταση ενός τόσο πολύτιμου προϊόντος που απαιτεί τόσο υψηλή φροντίδα, πρόκειται να αποτελέσει σημαντική πρόκληση για τη βιομηχανία», δήλωσε ο Σαμπίρ Νταχόντ, επικεφαλής της TraceLink, η τεχνολογία της οποίας πρόκειται να χρησιμοποιηθεί από ορισμένες κατασκευάστριες εμβολίων για την επιτήρηση των προϊόντων τους.
Η United Parcel Service αναφέρει ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει ένα εργαλείο επιτήρησης που θα επισημαίνει τα εμβόλια που μεταφέρει η εταιρεία, τα οποία στη συνέχεια θα εκπέμπουν σήμα ώστε να μπορεί να εντοπιστεί η τοποθεσία τους με διαφορά δύο μέτρων.

Η Premier, μια μεγάλη ομάδα εταιρειών οργάνωσης προμηθειών νοσοκομείων, ενθαρρύνει τα μέλη της να αντιμετωπίσουν τα εμβόλια όπως και τις ελεγχόμενες ουσίες, οι οποίες απαιτείται βάσει του ομοσπονδιακού νόμου να είναι διπλοκλειδωμένες και να απογράφονται αναλογικά, εξηγεί η Σούμι Σάχα, αντιπρόεδρος υποστήριξης της εταιρείας.

«Υψηλή ζήτηση, χαμηλή προσφορά», δήλωσε για τα εμβόλια στη Wall Street Journal. «Αυτό σημαίνει ότι θα είναι εξαιρετικά κερδοφόρα για τη μαύρη αγορά».

Ως επιπλέον δίχτυ ασφαλείας, το σύστημα νοσοκομείων Τζέφερσον στη Φιλαδέλφεια σκοπεύει να κρατήσει προσωρινά τους καταψύκτες για τη φύλαξη των εμβολίων σε ειδικά προσαρμοσμένα δωμάτια με κάμερες ασφαλείας, κλουβιά και πιστοποίηση μέσω ειδικών καρτών, δήλωσε ο Μπράιαν Σουίφτ, επικεφαλής φαρμακείου.

Ορισμένα νοσοκομεία, όμως, δηλώνουν ότι δεν σκοπεύουν να κάνουν τίποτα περισσότερο πέραν των συνηθισμένων μέτρων ασφαλείας τους.

«Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο σε σχέση με το εμβόλιο κοροναϊού, είναι η συντήρησή του», τόνισε η Ντέμπι Σίμονσον, αντιπρόεδρος φαρμακείου για το Σύστημα Υγείας Όσνερ στη Λουιζιάνα, που έχει προμηθευτεί περισσότερους από 20 καταψύκτες θερμοκρασιών υπό του μηδενός και περίπου 10 ψυγεία. «Δεν ανησυχώ πραγματικά για το ενδεχόμενο κάποιος να έρθει και να προσπαθήσει να τα κλέψει».
Τέλος, σύμφωνα με τον Κέβιν Μακντόναλντ, σύμβουλο κυβερνοασφάλειας για την MedSev, τα τυπικά μέτρα ασφαλείας κατά των κυβερνοεπιθέσεων ενδέχεται να αποδειχθούν ανεπαρκή. Οι καταψύκτες και τα ψυγεία για τα εμβόλια, μάλιστα, είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα στο ηλεκτρονικό έγκλημα, αφού αυτού του είδους οι συσκευές συνδέονται με δίκτυα δεδομένων και έχουν μέτριο ιστορικό κυβερνοασφάλειας.