Οι μυστηριώδεις υπόγειες σήραγγες της Βρετανίας γοητεύουν εδώ και δεκαετίες τους λάτρεις του μυστηρίου. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα, οι αρχές παρέμειναν μυστικοπαθείς σχετικά με αυτές.

Το 2017, οι βρετανικές αρχές, αποκάλυψαν 4 εκατομμύρια χιλιόμετρα δικτύων και τηλεπικοινωνιακών γραμμών κάτω από το Λονδίνο, πολλά από τα οποία κατασκευάστηκαν κρυφά από την Ταχυδρομική Υπηρεσία, την British Telecom και το Υπουργείο Άμυνας, όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του BBC.

Αυτά τα μυστηριώδη συστήματα τούνελ της εποχής του Ψυχρού Πολέμου και οι υπόγειοι θάλαμοι, που είναι εκατοντάδες, προκαλούν έντονο ενδιαφέρον εδώ και δεκαετίες. Όμως, μέχρι πρόσφατα, οι αρχές δεν είχαν αποκαλύψει τίποτα για αυτές τις σήραγγες, πολλές από τις οποίες ανήκουν στο Υπουργείο Άμυνας και δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ δημοσίως.

Η πιο ενδιαφέρουσα αποκάλυψη, ήταν η μυστική σήραγγα του Διευθυντή του Ταχυδρομείου, κάτω από την καρδιά της κυβέρνησης, στο 57 Whitehall. Χτίστηκε για να προστατεύσει τα μηχανήματα και τις επικοινωνίες από την απειλή των ατομικών βομβών στον Ψυχρό Πόλεμο, ενώ το καταφύγιο καταλήγει στο υπόγειο του Παλαιού Πολεμικού Γραφείου, που κάποτε χρησιμοποιούσε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ. Το 2014, η ξενοδοχειακή αλυσίδα Raffles αγόρασε το διατηρητέο κτίριο 54.000 τετραγωνικών μέτρων από το Υπουργείο Άμυνας, για 350 εκατομμύρια λίρες. Με την ονομασία "The OWO", το ορόσημο του Λονδίνου πρόκειται να ανοίξει ως ένα από τα κορυφαία ξενοδοχεία στον κόσμο το 2022.

Περισσότερα από 30 γρανάζια και δώδεκα ανελκυστήρες - που εκτείνονται από την εργατική τάξη του East End ως την καρδιά του Whitehall - συνδέουν τη σήραγγα του Διευθυντή του Ταχυδρομείου, με ένα μυστικό υπόγειο δίκτυο, το οποίο ξεπροβάλλει ως επί το πλείστον διακριτικά σε κυβερνητικά κτίρια και τηλεφωνικά κέντρα.

Επιπλέον, σε μικρή απόσταση από το Whitehall, ένα τηλεφωνικό κέντρο ανθεκτικό στις βόμβες, βαθιά κάτω από την οδό High Holborn - το οποίο αρχικά χτίστηκε ως καταφύγιο αεροπορικής επιδρομής στις αρχές της δεκαετίας του 1940 - ήταν ένα απόρρητο κέντρο περισσότερων από 200 μηχανικών, τη δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του '80. Το καταφύγιο δύο σηράγγων, επεκτάθηκε με την προσθήκη τεσσάρων σηράγγων και ήταν αρκετά ευρύχωρο για να περιλαμβάνει ένα εστιατόριο, αίθουσα παιχνιδιών και μπαρ. Το μπαρ του λέγεται ότι είναι το βαθύτερο στο Ηνωμένο Βασίλειο, και βρίσκεται περίπου 60 μέτρα κάτω από το επίπεδο του δρόμου, και συγκεκριμένα κάτω από το σταθμό Chancery Lane του μετρό.

Ενώ δεν υπάρχει δημόσια πρόσβαση σε καμία από αυτές τις πρόσφατα αποκαλυμμένες σήραγγες, υπάρχει ένα υπόγειο καταφύγιο στο Whitehall, που το κοινό μπορεί να δει μόνο του: οι αίθουσες πολέμου του Υπουργικού Συμβουλίου, που άνοιξαν στους επισκέπτες το 1984. Αυτό που κανείς δεν ήξερε μέχρι τώρα, ωστόσο, είναι ότι ήταν δυνατόν να περπατήσει κάποιος περίπου 6 χιλιόμετρα, από αυτά τα υπόγεια κεντρικά γραφεία του Τσόρτσιλ, μέχρι το ανατολικό Bethnal Green Road, Ε1, βγαίνοντας στη μέση ενός δημόσιου αυτοκινητόδρομου.

Ο Guy Shrubsole, ο οποίος χαρτογράφησε αυτά τα δεδομένα του Land Registry και αποκάλυψε μερικές από αυτές τις μυστικές σήραγγες στο blog του «Who Owns England» και αργότερα στο ομώνυμο βιβλίο του, κατέβηκε στις σήραγγες στο High Holborn με τη βοήθεια ορισμένων αστικών εξερευνητών, ενώ αυτοί έκαναν έρευνα.
Οι σήραγγες «χρονοκάψουλα»

«Είναι μια εκπληκτική χρονοκάψουλα εκεί κάτω, πιθανώς θυμίζει τη δεκαετία του '70 όσον αφορά τη διακόσμηση», είπε. «Μοιάζει σαν ένας υπόγειος διαστημικός σταθμός σχεδόν, από αυτές τις ελικοειδείς σήραγγες που συνεχίζονται για πάντα, αλλά είναι γεμάτες με σκονισμένο εξοπλισμό, από τότε που χρησιμοποιήθηκε για τις επικοινωνίες του Ψυχρού Πολέμου».

Ενώ ο Shrubsole μπόρεσε να έχει πρόσβαση μόνο σε ένα μέρος των συστημάτων σήραγγας, είπε ότι υπάρχει προφανώς ένα πολύ μεγαλύτερο δίκτυο. «Τα κομμάτια που μπήκαμε ήταν σίγουρα εγκαταλειμμένα, αν και εξακολουθούσαν να έχουν φωτισμό όταν ήμασταν σε αυτά, οπότε διατηρήθηκαν σε κάποιο βαθμό. Σίγουρα υπήρχε πολύ νερό που στάζει από τους τοίχους και σκουριά παντού, αλλά οι πραγματικές σήραγγες βαθύτερου επιπέδου, υποψιάζομαι, χρησιμοποιούνταν, αλλιώς δεν είμαι σίγουρος γιατί θα είχαν αποκλείσει την πρόσβαση σε αυτές».

Ο Μαρκ Οβέντεν, συγγραφέας του «Underground Cities: Mapping the tunnels, transits and networks underneath our feet», το οποίο κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο, γράφει στο βιβλίο του, ότι το Λονδίνο «κατέχει μία από τις πιο περίπλοκες, κρυφές και καλά χρησιμοποιημένες διόδους, αγωγούς και τούνελ κάτω από τους δρόμους της». «Αυτό, είπε, συμβαίνει εν μέρει επειδή κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης, ήρθε κάποια στιγμή, που το Λονδίνο έγινε η πιο πολυσύχναστη και πιο σύγχρονη πόλη στον κόσμο. Υπήρχε πολύ μεγαλύτερη ανάγκη να χρησιμοποιηθούν οι χώροι κάτω από την πόλη, από ό, τι υπήρχε οπουδήποτε αλλού».

«Η πόλη ήταν τόσο μεγάλη που δεν μπορούσαν να συντρίψουν το κέντρο της ήδη κατοικημένης περιοχής, οπότε έπρεπε να χτιστούν κάτω από αυτήν», είπε. «Είχε απλώς αυτόν τον απίστευτο αριθμό ανθρώπων που ζούσαν εκεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, που η τεχνολογία επέτρεπε την πραγματοποίηση περισσότερων σηράγγων».

Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια από τις πιο χαρτογραφημένες χώρες στον κόσμο, με την Ordnance Survey - την εθνική υπηρεσία χαρτογράφησης για τη Μεγάλη Βρετανία - να έχει καθαρίσει χτενίσει ίντσα της γης της χώρας πάνω από το έδαφος, η γη κάτω από αυτό, παραμένει ακόμη ένα μυστήριο. Για πρώτη φορά, ωστόσο, το πρακτορείο προσπαθεί να δημιουργήσει μια λεπτομερή εικόνα του υπόγειου τοπίου του Ηνωμένου Βασιλείου, χαρτογραφώντας την υπόγεια περιουσία του.

Το Project Iceberg, μια συνεργασία μεταξύ των Connected Places Catapult (πρώην Future Cities Catapult), της Βρετανικής Γεωλογικής Έρευνας και του Ordnance Survey, επιχειρεί να συγκεντρώσει υπόγεια δεδομένα, τα οποία περιλαμβάνουν πληροφορίες για τη μεταφορά μέσω τούνελ, γεωλογικά αρχεία και χάρτες υπόγειων υπηρεσιών στο Λονδίνο. Υπάρχουν περισσότερα από 1,5 εκατομμύρια χιλιόμετρα υπόγειων υπηρεσιών - υπηρεσίες ύδρευσης, αποχέτευσης, φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας - στο Ηνωμένο Βασίλειο, και περίπου 4 εκατομμύρια χιλιόμετρα ή περισσότερες γραμμές δεδομένων.

Τώρα, περισσότερο από ποτέ, υπάρχει αυξημένο δημόσιο συμφέρον, για να ανακαλύψουν οι Βρετανοί τα μυστικά, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, που εδώ και πολύ καιρό κρύβονται κάτω από τα πόδια τους.

Σύμφωνα με φήμες, ο σταθμός του μετρό του Γουέστμινστερ κατασκευάστηκε μόνο αφού η κυβέρνηση είχε απορρίψει πολλές διαδρομές, χωρίς εξήγηση, πιθανώς λόγω της ύπαρξης ενός δικτύου καλυμμένων σηράγγων που συνδέουν κυβερνητικά κτίρια στην περιοχή, όπως ανακαλύφθηκε αργότερα.

Σε μια πόλη με υψηλή παρακολούθηση, όπως το Λονδίνο, το υπέδαφος γίνεται το κατάλληλο μέρος για να θάψει κανείς μυστικά. «Καθώς βάζεις το πόδι σου πάνω σε ένα λιθόστρωτο στο Λονδίνο, περπατάς κυριολεκτικά πάνω από εκατοντάδες χιλιόμετρα τούνελ και διαδρόμους και αγωγούς και σωλήνες αποχέτευσης και θαλάμους και μυστικά μέρη, που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν απολύτως καμία ιδέα ότι είναι εκεί», δήλωσε ο Οβέντεν. Όπως οι σήραγγες διαφυγής που φημολογείται ότι έχουν ενσωματωθεί σε διάφορες γραμμές τούνελ, συμπεριλαμβανομένης της γραμμής Jubilee, για να ξεφύγει η Βασιλική Οικογένεια από τα Ανάκτορα του Μπάκινγχαμ, εάν γινόταν ποτέ επιδρομή.

Είναι αυτό αλήθεια; Μια μέρα όλα θα έρθουν στο φως, είπε ο Οβέντεν. Αλλά προς το παρόν, είναι ένα ακόμη αόρατο και άγνωστο μυστικό που βρίσκεται ασφαλές κάτω από τους πολυσύχναστους δρόμους του Λονδίνου.