Η εκγύμναση εμπεριέχει μία απλότητα στη φιλοσοφία της.
Για αυτό και το να μπεις σε έναν προγραμματισμό και να ξεκινήσεις να γυμνάζεσαι δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται.
Θέλει θέληση, πειθαρχία, πείσμα, διάθεση, υπομονή και επιμονή. Σκεφτείτε ο πρωταθλητισμός. Ο Αλέξης Γκότσης, ως προσωπικότητα και χαρακτήρας, (για όσους τον γνωρίζουν) συγκεντρώνει τα στοιχεία μιας τέτοιας φιλοσοφίας.
Απλός σαν άνθρωπος, χαμηλών τόνων, με μία φυσική ευγένεια, θεωρείται ένας από τους καλύτερους γυμναστές, έχοντας κερδίσει με τη δουλειά του, το σεβασμό και την εκτίμηση όλων στο χώρο του αθλητισμού και όχι μόνο.
Ως αθλητής, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα που ανέδειξε την δεκαετία του ’80 η χώρα. Ξεκινώντας σε μικρή ηλικία από τον Έσπερο σάρωσε τα πανελλήνια πρωταθλήματα, πήρε μετάλλια ως βαλκανιονίκης και πέτυχε την 11η θέση το ’86 στο παγκόσμιο πρωτάθλημα με την τέταρτη καλύτερη επίδοση εκείνη τη χρονιά σε όλη την Ευρώπη.
Στη συνέχεια διεκδίκησε το όριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που δεν πέτυχε εξαιτίας ενός τραυματισμού. Ξαφνικά και ενώ είχε ήδη πάει σε ένα από τα μεγαλύτερα σωματεία του στίβου στο Πανελλήνιο, ζώντας στην Αθήνα, βρισκόμενος στην πιο ώριμη ηλικία (μόλις 26 ετών) για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες και διακρίσεις, αποφάσισε να σταματήσει.
Ήθελε να γίνει γυμναστής και έκρινε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή. Από τότε (το 1995) έως σήμερα αυτό υπηρετεί. Πλέον έχοντας κάνει ήδη μία σημαντική πορεία με πολλές συνεργασίες, με σωματεία (βλέπε Απόλλων, Έσπερος, ΝΟΠ, Ολυμπιάδα, ΕΑΠ) και αθλητές από διάφορα σπορ ως γυμναστής, έχει δημιουργήσει το δικό του χώρο, το AG Training Point.
Το patrasevents.gr μίλησε μαζί του για όλα, σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις που δίνει.
P.E. Τι θυμάστε πιο έντονα από τα αθλητικά σας χρόνια;
A.Γ. Η πίεση, το άγχος και ο στόχος. Αυτά είναι τρία από τα βασικά στοιχεία που θυμάμαι, μαζί με την έντονη κούραση από τις πολλές και συνεχόμενες προπονήσεις. Σίγουρα αυτό που κατά την άποψη μου μένει σε έναν αθλητή για πάντα στη μνήμη του δεν είναι τόσο η επίτευξη ενός στόχου, όσο η προετοιμασία για να πετύχει τον στόχο αυτό.
Θυμάμαι για παράδειγμα με τον προπονητή μου όταν είχαμε βάλει σαν στόχο τη συμμετοχή μου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα. Θυμάμαι τις έντονες προπονήσεις που κάναμε για να πετύχω την συμμετοχή μου στην Ολυμπιάδα, χωρίς να έχει τόσο μεγάλη σημασία, το ότι εξαιτίας ενός τραυματισμού μου (μια πνευμονία), έμεινα τελικά εκτός.
Αυτό που μένει σε έναν αθλητή δεν είναι ο προορισμός όσο χαρούμενο και να σε κάνει η επίτευξη ενός στόχου. Αυτό που μένει είναι το ταξίδι και οι εμπειρίες. Στη δική μου συνείδηση το ταξίδι που έκανα για τους στόχους που είχα θέσει μαζί με τον προπονητή του ήταν τέλειο. Και αυτά μπορώ να πω ότι διαμόρφωσε τη συνέχεια της πορείας μου.
P.E. Γιατί σταματήσατε τον πρωταθλητισμό τόσο νωρίς, στην ηλικία των 26 ετών;
A.Γ. Δεν ξέρω να σου πω ακριβώς τι είναι αυτό που με οδήγησε σε αυτή την απόφαση. Ίσως να είχα κουραστεί, ίσως να ήταν επειδή είχα ξεκινήσει από νωρίς. Έκρινα ότι δεν πήγαινε άλλο. Όμως αυτό που θέλω να σου πω είναι ότι ποτέ δεν έτρεχα για τους άλλους.
Έτρεχα πάντα για μένα και έτσι ξεκίνησα. Στην πορεία μέσα από τις νίκες και το ταλέντο που είχα ήρθε ο πρωταθλητισμός.
Στα 26 μου λοιπόν αποφάσισα ότι ήταν ο καιρός να κάνω την στροφή γιατί μου άρεσε και η προπονητική. Προπονητική, όχι με την έννοια να δουλέψω σε ένα σωματείο, αλλά με την έννοια της φυσικής κατάστασης και του να δημιουργώ αθλητές. Και με αυτό ασχολήθηκα.
P.E. Το να αποβάλεις την νοοτροπία του πρωταθλητισμού σε μία τέτοια ηλικία δεν είναι δύσκολο;
A.Γ. Ασφαλώς και είναι δύσκολο. Ουσιαστικά η νοοτροπία αυτή δεν βγαίνει μέσα σου από πότε.
Ακόμα και όταν είσαι 50 χρονών έχεις την αντίληψη ότι μπορείς να τρέξεις όπως έτρεχες μικρός και να κάνεις επιδόσεις και ρεκόρ, άσχετα από το αν το σώμα σου λέει άλλα.
Εγώ ως αθλητής είχα μεγάλες βλέψεις που ξεπερνούσαν τα όρια της Ελλάδας. Όταν αποφάσισα να σταματήσω με διευκόλυνε ως προς το θέμα αυτό ο Απόλλων όπου ανέλαβα γυμναστής, επί εποχής Βαγγέλη Αλεξανδρή, τότε που η ομάδα έκανε πρωταθλητισμό και είχε μεγάλους στόχους και κίνητρα.
Το ίδιο έγινε και στη συνέχεια με τον Έσπερο με τον οποίο συνεργάστηκα. Από αθλητής συνέχισα έτσι ως γυμναστής να έχω υψηλούς στόχους και βλέψεις.
Μπορώ να πω τώρα που το σκέφτομαι ότι μου άρεσε αυτή η εναλλαγή που έκανα γιατί κατά έναν περίεργο τρόπο συνεχίστηκε και στη νέα μου καριέρα η δυναμική του πρωταθλητισμού που είχα ως αθλητής, προσπαθώντας στη συνέχεια να τη μεταλαμπαδεύσω στους αθλητές μου.
P.E. Έχετε ζήσει στη Γερμανία και έχετε δει από κοντά τη νοοτροπία που υπάρχει εκεί. Ποια είναι η βασική διαφορά της αθλητικής νοοτροπίας σε σύγκριση με μας;
A.Γ. Η βασική διαφορά έχει να κάνει με την πειθαρχία. Η πειθαρχία είναι ένα κυρίαρχο στοιχείο στον αθλητισμό που καθορίζει την πορεία των αθλητών. Επιστήμονες υπάρχουν και εδώ και μάλιστα αρκετά καλοί. Όπως και ταλέντα.
Όμως στη Γερμανία έχουν πειθαρχεία και έχουν προγραμματισμό. Βάζουν ένα στόχο και είναι αυτός, δεν αλλάζει. Είτε έρθουν νίκες, είτε έρθουν ήττες στην πορεία. Έτσι βγάζουν παίκτες και δημιουργούν αθλητές. Εδώ στην Ελλάδα θέλουμε να βγάλουμε παίκτες, αλλά ταυτόχρονα μας πειράζει η ήττα, δεν την αντέχουμε.
P.E. Τι είναι αυτό που ξεχωρίζετε σε έναν αθλητή για να τον αναλάβετε;
A.Γ. Πρέπει να είναι πειθαρχημένος. Για μένα είναι ένα βασικό στοιχείο αυτό. Να έχει έναν προγραμματισμό, γιατί αυτό τον βοηθάει να βάζει στόχους.
Με ενδιαφέρει επίσης να είναι επιμελής με τα μαθήματα του στο σχολείο, να έχει αρχές από την οικογένεια του και κυρίως να είναι καλός σαν άνθρωπος. Να έχει δηλαδή μία ευγένεια ως χαρακτήρας και ως προσωπικότητα που να τον διακρίνει τόσο μέσα, όσο και έξω από τους αγωνιστικούς χώρους.
Να έχει σεβασμό στους αντιπάλους του, να έχει καταλάβει ότι οι αντίπαλοι του είναι αυτοί που τον κάνουν αθλητή. Θα πρέπει επίσης να είναι ταπεινός, να έχει δηλαδή το κεφάλι κάτω, χαμηλών τόνων, χωρίς να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, γιατί αυτό είναι πρόβλημα.
Το ταλέντο ασφαλώς και μετράει, όμως, όχι σε τόσο σημαντικό βαθμό όσο τα υπόλοιπα στοιχεία.
P.E. Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που ξεχωρίζουν σε έναν αθλητή και του δίνουν τη δυνατότητα για να προχωρήσει στον πρωταθλητισμό;
A.Γ. Κάθε αθλητής μπορεί να έχει στοιχεία επίκτητα, που τα έχει από τη φύση του και πάνω σε αυτά δουλεύει ένας γυμναστής, αλλά και άλλα που μπορεί να του βγαίνουν στην πορεία μέσα από τη δουλειά και την προπόνηση.
Το ταλέντο είναι σίγουρα ένα από τα βασικά στοιχεία για πρωταθλητισμό, αλλά δεν είναι αυτό που κατά την άποψη μου παίζει τον καθοριστικό ρόλο.
Υπάρχουν ταλέντα που έχουν μία κλίση στο άθλημά τους, όμως επειδή τους φαίνεται εύκολο αυτό που κάνουν, χωρίς να κουράζονται ιδιαίτερα, έχουν μία τάση να τεμπελιάζουν και να μη δουλεύουν όπως πρέπει.
Και υπάρχουν άλλοι αθλητές που μπορεί να μην είναι το ίδιο ταχείς, να μην έχουν την ιδανική σωματοδομή και γενικότερα μην έχουν τα στοιχεία αυτά που χαρακτηρίζουν το ταλέντο, όμως να διακρίνονται από τη θέληση και το πείσμα τους και να δουλεύουν εντατικά, έχοντας μεγάλες βλέψεις, φθάνοντας στο να τις εκπληρώσουν, σε ένα ποσοστό της τάξεως του 80%.
Δεν παίζει ρόλο μόνο το ταλέντο. Σημαντικό ρόλο παίζει το πείσμα, η θέληση και η διάθεση, στοιχεία που έχουν να κάνουν με το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του κάθε αθλητή.
Πάντως και οι δύο αυτοί τύποι, οι αθλητές ταλέντα και οι αθλητές που δεν έχουν μία τόσο μεγάλη φυσική κλίση, αποτελούν πρόκληση για μένα, για να δουλέψω μαζί τους και πιστεύω για κάθε γυμναστή που αγαπάει αυτό που κάνει.
P.E. Ποια είναι η σχέση που έχετε με τους αθλητές σας; Ο γυμναστής τι πρέπει να είναι για αυτούς;
Α.Γ. Πιστεύω ότι έχω κατορθώσει να έχω την καλύτερη δυνατόν σχέση με τους αθλητές μου.
Ο γυμναστής για μένα θα πρέπει να είναι ταυτόχρονα δάσκαλος και παιδαγωγός. Θα πρέπει, δηλαδή, να συζητάει με τους αθλητές του. Αυτό ίσως να είναι πιο σημαντικό αρκετές φορές ακόμα και από την προπόνηση.
Αν μπορεί θα πρέπει να είναι και φίλος μαζί τους, παίρνοντας όμως ταυτόχρονα τον καλύτερο εαυτό από τον κάθε αθλητή του ξεχωριστά που θα έχει φτάσει σε ένα σημείο να δίνει τα πάντα και για αυτόν.
Είναι δύσκολο, είναι λεπτή η ισορροπία, όμως εγώ μπορώ να πω ότι έχω καταφέρει να είμαι και φίλος με τους αθλητές μου, πιέζοντας τους ταυτόχρονα για να μου δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό.
Πώς το έχω καταφέρει; Δεν ξέρω. Ίσως με τη συζήτηση. Συζητάω πολύ με τους αθλητές μου, για τα πάντα, για ότι προβλήματα μπορεί να έχουν, για τους φόβους τους, τις αγωνίες τους, τα άγχη τους.
Προσπαθώ κάθε φορά να τους κάνω να καταλάβουν ότι είμαι διπλά τους και αυτό που θέλω να τους περάσω μέσα από τις συζητήσεις είναι ότι τίποτα στη ζωή δεν είναι εύκολο.
Εύκολο είναι το κινητό που μπορεί να σηκώνουν σερφάροντας για να βρουν κάτι στο διαδίκτυο. Όλα τα υπόλοιπα στη ζωή θέλουν προσπάθεια. Και αυτό να ξέρεις δεν το περνάει από μόνος του στον άλλον ο αθλητισμός, χρειάζεται να υπάρχει δίπλα στον αθλητή ο κατάλληλος άνθρωπος, ο παιδαγωγός που να ξέρει πώς να του το δώσει αυτό.
P.E. Ποιο είναι το κυρίαρχο στοιχείο που βάζετε σε προτεραιότητα, σε ένα πρόγραμμα εκγύμνασης;
Α.Γ. Το κυρίαρχο στοιχείο για μένα είναι η αερόβια και η αναερόβια άσκηση. Σε αυτό είναι που δίνω μεγάλη σημασία. Να έχει δηλαδή αντοχές ως προς την φυσική του κατάσταση, τη δύναμη και την ταχύτητά του.
Από εκεί και πέρα ένα πρόγραμμα μπορεί να μεταβάλλεται ανάλογα με τον αθλητή και από διάφορους άλλους παράγοντες που έχουν να κάνουν με την ψυχολογία του, με τη χρονική περίοδο που διανύει, το πώς μπορεί να είναι η καθημερινότητά του. Όμως η επιτυχία σε κάθε περίπτωση δεν έρχεται έτσι.
Χρειάζεται ένας προγραμματισμός. Όταν αναλαμβάνεις έναν αθλητή θα πρέπει να ξέρεις ότι μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια θα δεις τα αποτελέσματα που θέλεις. Κάθε χρόνο κτίζεις, βελτιώνεσαι και εξελίσσεσαι μέχρι να φτάσεις στον στόχο σου.
P.E. Όταν έχετε μπροστά σας έναν αθλητή από ποιους παράγοντες καθορίζετε το πρόγραμμα του;
Α.Γ. Αρχικά κοιτάζω τη σωματοδομή του και τις επιδόσεις του στην αερόβια και στη αναερόβια. Μετά φτιάχνω το πρόγραμμα του μέσα από τις συζητήσεις και τη συνεργασία που έχω με τους προπονητές.
Είναι σημαντικό για μένα να συζητάς με τους προπονητές και να ενεργείς από κοινού προς όφελος των αθλητών. Η εικόνα όμως του κάθε αθλητή φαίνεται μέσα από τις προπονήσεις και μέσα από τους αγώνες.
Οπότε με βάση τις συζητήσεις που έχω με τους προπονητές και την εικόνα που παίρνω μέσα από τους αγώνες, καθορίζω το πλάνο. Όταν όμως δω ότι κάτι δεν βγαίνει τότε αυτόματα προσπαθώ να το προσαρμόσω στα νέα δεδομένα.
Το να προσαρμόζεις το πρόγραμμα στις καταστάσεις και να παρεκλίνεις, έστω και για λίγο ανάλογα με τα δεδομένα από το πλάνο σου, θέλει ικανότητα. Πρέπει να λαμβάνεις υπόψη σου την ψυχολογία του κάθε αθλητή και το πώς είναι σε κάθε χρονική περίοδο.
P.E. Τι ρόλο παίζει το χρήμα στον πρωταθλητισμό γιατί πλέον υπάρχουν αθλητές που ξεκινούν με το σκεπτικό να γίνουν πλούσιοι;
Α.Γ. Εγώ δεν το πιστεύω αυτό. Δεν πιστεύω, δηλαδή, ότι υπάρχουν αθλητές που ξεκινούν με τη σκέψη τους στο χρήμα. Αν υπάρχουν και ξεκινούν με αυτό το σκεπτικό τότε είναι σίγουρο ότι δεν θα πετύχουν τους στόχους τους.
Πιστεύω ότι ο αθλητής που κάνει πρωταθλητισμό και το αγαπάει αυτό που κάνει καίγεται για τις επιδόσεις του και για την απόδοση του. Θέλει να είναι ο καλύτερος. Ο Μέσι ή ο Ρονάλντο δεν παίζουν σε κάθε παιχνίδι για να βγάζουν χρήματα.
Παίζουν για να κερδίζουν. Είναι στο αίμα τους αυτό. Το χρήμα έρχεται στην πορεία. Όμως δεν είναι αυτό που τους καθορίζει. Για αυτό έχουν μάθει να αντέχουν την πίεση και όλα αυτά τα στοιχεία που συνάδουν με τον πρωταθλητισμό.
Ο πρωταθλητισμός σε βγάζει εκτός του εαυτού σου, εκτός ορίων και αυτό δεν μπορούν να το καταλάβουν αυτοί που είναι έξω από το κομμάτι αυτό. Για αυτό και δεν δέχομαι τον όρο παιχνίδι για τα δημοφιλή σπορ όπως το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ. Παιχνίδι ίσως να είναι για μας τους θεατές. Για αυτούς που το ζουν είναι σίγουρα κάτι άλλο.
P.E. Ένας δρομέας μεσαίων ή μεγάλων αποστάσεων είναι αντίπαλος κυρίως με τον εαυτό του ή με τους αθλητές που τρέχει στην ίδια κούρσα;
A.Γ. Είναι αντίπαλος με τον εαυτό του κυρίως. Αυτόν συναγωνίζεται και το χρόνο. Ένας δρομέας μυρίζει τα πάντα στο δρόμο του, ανοίγει η όσφρησή του, απελευθερώνεται.
Όταν τρέχει, τη στιγμή που τρέχει, αισθάνεται τέλεια. Είναι αισθήματα που δεν μπορεί εύκολα να τα περιγράψει κάποιος και ούτε κανείς μπορεί να καταλάβει αν δεν έχει τρέξει. Η αίσθηση είναι αυτή που κάνει την διαφορά στο τρέξιμο.
Το feeling του πώς νιώθεις μετά από την κούρσα. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με τον πρωταθλητισμό. Έχει να κάνει με την προσπάθεια για να ξεπεράσεις τις δυνάμεις σου ή να φτάσεις στον εαυτό σου στα όρια του. Αν ρωτήσεις τους δρομείς για αυτό, νομίζω ότι ο καθένας θα σου δώσει διαφορετικές απαντήσεις. Εξαρτάται από το πώς το βλέπει.
P.E. Λένε πολλοί ότι ο βασιλιάς των αθλημάτων σε ότι αφορά τα γυμναστικά προγράμματα είναι ο στίβος. Συμφωνείτε;
Α.Γ. Ισχύει. Το σύνολο σχεδόν των στοιχείων τα παίρνουν από τον στίβο τα υπόλοιπα σπορ. Τη δύναμη, την ταχύτητα, την αντοχή, τα εμπόδια και πολλά ακόμα.
Βέβαια τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ότι σε σπορ, όπως το ποδόσφαιρο για παράδειγμα, οι παίκτες εκτός από ποδοσφαιριστές είναι κυρίως αθλητές.
Έχουν δηλαδή ως κυρίαρχα στοιχεία στο παιχνίδι τους πράγματα που μετρούσαν παραδοσιακά στον στίβο.
Προσαρμόζονται πάνω στον στίβο και στον κλασικό αθλητισμό. Κι αυτό πλέον ισχύει για το σύνολο των αθλημάτων ακόμα και για την κολύμβηση ή το πόλο.
P.E. Τι σας αρέσει στη δουλειά σας, το να δημιουργείτε, δηλαδή αθλητές και τι θα λέγετε ότι έχετε κερδίσει από αυτή;
Α.Γ. Καταρχάς η δουλειά μου δεν έχει να κάνει με τον πρωταθλητισμό.
Παίρνω σημαντικά πράγματα από ανθρώπους που έχουν ξεκινήσει και έρχονται και γυμνάζονται σε μένα. Με ιντριγκάρει που ο καθένας από αυτούς μπαίνει στη διαδικασία και βάζει στόχους.
Μου αρέσει να έχουν υγεία μέσα από τον αθλητισμό και όχι μόνο σωματική, αλλά και ψυχική. Είναι σημαντικό για μένα να παίρνει ο ένας από τον άλλο πράγματα και να βελτιώνεται μέσα από αυτά.
Ο άνθρωπος για παράδειγμα που έχει ένα πρόβλημα υγείας παίρνει από τον γυμναζόμενο αθλητή και ο αθλητής από αυτόν. Ο μικρός που ξεκινάει τώρα να αθλείται παίρνει πράγματα από τον πρωταθλητή και ο πρωταθλητής από όλους αυτούς.
Δημιουργείται έτσι ένας κύκλος που όλοι λειτουργούν για έναν και ένας για όλους. Όσο για το τι κερδίζω; Ο σεβασμός και η εκτίμησή τους, αλλά και η άποψη που έχουν ότι σε τελική ανάλυση είναι αληθινό αυτό που κάνω. Αυτά μου αρκούν.
P.E. Και κάτι τελευταίο....
A.Γ. Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους αθλητές, τους προπονητές, τα σωματεία, αλλά και τους ανθρώπους εκείνους που έχουν συνεργαστεί σε όλη αυτή την πορεία μαζί μου.
Έχω γνωρίσει όλα αυτά τα χρόνια σημαντικούς ανθρώπους και αυτό είναι που για μένα μετράει πάνω από όλα. Και φυσικά ένα μεγάλω ευχαριστώ για όλα στην γυναίκα μου και στην κόρη μου.