Με τη χρήση ειδικών υπολογιστικών εργαλείων διαχείρισης κινδύνου, επιστήμονες από το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο εφιάλτης του κορωνοϊού επιστρέφει στην Ελλάδα, με αναζυπύρωση κρουσμάτων και θανάτων στα μέσα του καλοκαιριού.

Ο Καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης, με τη συνεργασία της ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ), σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια Προηγμένων Σπουδών στην Παβία και την Πίζα της Ιταλίας, μελέτησαν τη διασπορά του κορωνοϊού στην Ελλάδα και αξιολόγησαν την αποτελεσματικότητα των μέτρων περιορισμού της μετάδοσης του.

Η εκτίμηση υγειονομικού κινδύνου στον ελληνικό πληθυσμό, οδήγησε τους επιστήμονες σε πολύ σημαντικά, όσο και ανησυχητικά συμπεράσματα: η αυξητική τάση που υπάρχει στα νέα κρούσματα το τελευταίο διάστημα, οφείλεται στα εισερχόμενα κρούσματα, ενώ παρά τη μείωση της μεταδοτικότητας λόγω των καλοκαιρινών θερμοκρασιών, το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξει αναζωπύρωση του COVID-19, με σημαντική αύξηση των κρουσμάτων τοπικά, από τα τέλη Ιουλίου έως τα μέσα Αυγούστου.

Κορωνοϊό: Ο καιρός βοηθάει, αλλά δεν εμποδίζει την πανδημία

Σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, παρά τη μείωση της μεταδοτικότητας λόγω της καλοκαιρινής περιόδου η είσοδος του ίδιου αριθμού ασυμπτωματικών ή προσυμπτωματικών φορέων που υπολογίζεται να έχουμε με τα σημερινά δεδομένα (~50-55 ασυμπτωματικούς ή προσυμπτωματικούς φορείς ημερησίως), θα μπορούσε να συντελέσει σε πρόωρη αναζωπύρωση και σημαντική αύξηση των κρουσμάτων τοπικά από τα τέλη Ιουλίου.

"Υπολογίστηκε ότι για να έχουμε τον αριθμό κρουσμάτων που έχουμε την τελευταία εβδομάδα, αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 55 ασυμπτωματικούς φορείς που μπαίνουν στη χώρα (τουρίστες και γηγενείς που επιστρέφουν) την ημέρα. Αυτό οδηγεί σε αναζωπύρωση από το τέλος Ιούλη μέχρι το Δεκαπενταύγουστο", αναφέρουν οι επιστήμονες στην έκθεσή τους.

Το νέο υπολογιστικό εργαλείο που προβλέπει με ακρίβεια τις εξελίξεις

Για να φτάσουν στα συμπεράσματα αυτά, οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα νέο υπολογισικό εργαλείο διαχείρισης κινδύνου στη δημόσια υγεία από τον COVID-19 (Covid-19 Risk Evaluation model), το οποίο αποτελεί εξέλιξη των πιο προηγμένων υπαρχόντων μοντέλων SEIR [1] & SEIR-X

Το μοντέλο διασποράς SEIR-X που είναι και ο κινητήρας υπολογισμού της διασποράς έχει επεκταθεί σε ένα μοντέλο πολλαπλών καταστάσεων του πληθυσμού, έτσι ώστε να περιγράφονται αναλυτικά οι διαφορετικές πιθανές καταστάσεις του εκτεθειμένου στον COVID-19 πληθυσμού με βάση την τυπολογία και σοβαρότητα των συμπτωμάτων της νόσου που αυτός παρουσιάζει . Το υπολογιστικό αυτό εργαλείο εφαρμόζεται με επιτυχία σε όλες τις περιφέρειες της Β. Ιταλίας και στην Ελλάδα μέχρι τώρα.

Έτσι, η μεταδοτικότητα του νέου κορωναϊού περιγράφεται πλέον ως συνάρτηση των ημερήσιων μετεωρολογικών συνθηκών, καθώς επίσης και ως συνάρτηση του ιϊκού φορτίου των κρουσμάτων στα διάφορα στάδια εκδήλωσης της νόσου.

Οι επιστήμονες αναφέρουν συμπερασματικά στην έκθεσή τους: "Φαίνεται ότι η άνοδος της θερμοκρασίας, σε συνδυασμό με την αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας και τη μεταβολή της υγρασίας κατά τη θερινή περίοδο, συντελούν στη μείωση της μεταδοτικότητας κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Οι κλιματικοί αυτοί παράγοντες συνδυαστικά μπορούν εν μέρει να αντισταθμίσουν την πιθανή αύξηση του Rt λόγω της άρσης των μέτρων, αλλά δεν μπορούν να «ισοπεδώσουν» την καμπύλη διασποράς του ιού στην κοινότητα".

Μεταβολές λόγω εισόδου τουριστών

Η ειδική επιστήμονες αξιολογώντας τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η αυξητική τάση νέων κρουσμάτων στη χώρα τις τελευταίες ημέρες, κυρίως οφείλεται σε φορείς προερχόμενους από το εξωτερικό.

"Παρά τη μείωση της μεταδοτικότητας λόγω της καλοκαιρινής περιόδου και της επίδρασης της θερμοκρασίας, της υπεριώδους ακτινοβολίας και της υγρασίας, η είσοδος του ίδιου αριθμού ασυμπτωματικών ή προσυμπτωματικών φορέων που υπολογίζεται να έχουμε με τα σημερινά δεδομένα (~50-55 ασυμπτωματικούς ή προσυμπτωματικούς φορείς ημερησίως), θα μπορούσε να συντελέσει σε πρόωρη αναζωπύρωση, ιδιαίτερα σε περιοχές με μεγαλύτερο τουριστικό ενδιαφέρον, η οποία θα μπορούσε να μεταφραστεί σε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων τοπικά από τα τέλη Ιουλίου", τονίζουν.

Από την ανάλυση των -μέχρι τώρα- αποτελεσμάτων και προβλέψεων, όπως αναφέρουν, "γίνεται προφανής η σημασία τόσο της τήρησης των βασικών μέτρων προστασίας, όσο και του ελέγχου των τουριστών που θα εισέρχονται στη χώρα".

Ταυτόχρονα, συστήνουν τη συνέχιση των ελέγχων στον πληθυσμό, έτσι ώστε σε περίπτωση εντοπισμού τοπικών εστιών διάδοσης, να γίνονται στοχευμένες παρεμβάσεις άμεσου περιορισμού των επαφών, καθώς και ταχεία και σε βάθος ιχνηλάτιση των επαφών για αποφυγή περαιτέρω διάδοσης.