Η Δημοτική Πινακοθήκη Πατρών, «κλείνει τον κύκλο» των δράσεών της για το 2018, με τη διοργάνωση της αναδρομικής έκθεσης του Γιάννη Κολέφα, φέρνοντας για πρώτη φορά την τέχνη του ψηφιδωτού κοντά στο κοινό της περιοχής. Τίτλος της έκθεσης «Γιάννης Κολέφας, Καλλιτέχνης - Συντηρητής – Δάσκαλος».

Στην έκθεση, την επιμέλεια της οποίας έχει ο Αγιογράφος – θεολόγος Πέτρος Λαμπρινάκος, φιλοξενούνται 53 έργα του Γιάννη Κολέφα (ψηφιδωτά, σχέδια, ζωγραφικά) ενώ συμπεριλαμβάνεται και ένα μικρό αφιέρωμα - με τη φιλοξενία 10 έργων - στο γιό του Νίκο Κολέφα.

Τα εγκαίνια της έκθεσης, η οποία θα διαρκέσει έως το Σάββατο 2 Φεβρουαρίου, θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή στις 8 το βράδυ, στην αίθουσα της Δημοτικής Πινακοθήκης Πατρών. Τα έργα της έκθεσης έχουν παραχωρηθεί από την οικογένεια Κολέφα και ιδιωτικές συλλογές.

Στα εγκαίνια θα παρευρεθούν και θα μιλήσουν για τον καλλιτέχνη, η ψηφιδογράφος Κάτια Κολέφα, η συντηρήτρια του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών Όλγα Κολέφα, η ιστορικός τέχνης-επίτιμη διευθύντρια του υπουργείου πολιτισμού Μαίρη Μιχαηλίδου, ο εικαστικός Μιχάλης Μαδένης και ο γνωστός Ζωγράφος Γιώργος Ρόρρης. Ο Γιώργος Ρόρρης και ο Μιχάλης Μαδένης, υπήρξαν συμφοιτητές του Νίκου Κολέφα με καθηγητή τον Παναγιώτη Τέτση.

Κατά την διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικές ξεναγήσεις μαθητών από τον επιμελητή της έκθεσης. Ανοικτή ξενάγηση για το κοινό θα πραγματοποιηθεί από την ψηφιδογράφο κ. Κάτια Κολέφα την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου και ώρα 7.00μ.μ.


Η ψηφιδογράφος Κάτια Κολέφα και η συντηρήτρια του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών Όλγα Κολέφα αναφερόμενες στο έργο και της διαδρομή των Γιάννη και Νίκου Κολέφα επισημαίνουν:

«Ο καλλιτέχνης, ο συντηρητής, ο δάσκαλος», Γιάννης Κολέφας, άφησε φεύγοντας ένα χαμόγελο θύμησης, μέσα κυρίως, από την ευγένεια της καλλιτεχνικής ψυχής του.

Γεννημένος στο Σταυροσκιάδι Πωγωνίου της Ηπείρου, αποφασισμένος να σπουδάσει στην Α.Σ.Κ.Τ, αποφοίτησε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ και ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι των σπουδών του, τόσο στην Ραβέννα και την Φλωρεντία, όσο και στο Παρίσι. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, μετέφερε όλες τις γνώσεις του για την συντήρηση του αρχαίου ψηφιδωτού πλούτου, δουλεύοντας στο Υπουργείο Πολιτισμού, σε ολόκληρη την Επικράτεια.

Το έργο και η προσφορά του ταυτίστηκε έτσι, με το ψηφιδωτό, ως ο πρώτος επιστημονικά καταρτισμένος συντηρητής της χώρας, καθώς και μέσα από την πλούσια καλλιτεχνική του δραστηριότητα. Καθ' όλη τη διάρκεια της πορείας του, αναλαμβάνοντας ως επικεφαλής συνεργείων συντήρησης, μετέφερε και παγίωσε τις αρχές της μεθοδολογίας και τεκμηρίωσης των εργασιών, της αναγκαιότητας ανάλυσης και τον σεβασμό των αρχαίων υλικών, αλλά και της αντιστρεψιμότητας των καινούριων.

Παράλληλα, η καλλιτεχνική του αναζήτηση υπήρξε ανεξάντλητη. Αποτύπωνε κάθε στιγμή με σχέδια και χρώματα, σε μικρές και μεγάλες κόλλες χαρτί, μουσαμά και ξύλο, από τα μικρά περιστέρια, μέχρι τις ολόσωμες φιγούρες, τα πορτρέτα και τα χωριά της αγαπημένης του Ηπείρου. Πάντα καλοπροαίρετος, αναζητούσε να αποτυπώσει στον καμβά του ανθρώπους απλούς, όπως ο ίδιος, σκηνές καθημερινές, τη φύση και μια μόνιμη νοσταλγία για την ιδιαίτερη πατρίδα του.

Ως καθηγητής ψηφιδωτού στην Α.Σ.Κ.Τ, δημιουργούσε σημαντικούς δεσμούς με τους φοιτητές του, προσφέροντας απλόχερα τις γνώσεις του μέσα από την διδασκαλία και την έκδοση συγγραμμάτων, αλλά και την πρακτική εμπειρία, καλώντας τους να συμμετάσχουν σε πολύ σημαντικά έργα συντήρησης. Ήταν ο δάσκαλός τους, ο πατέρας τους, ο φίλος τους. Έδινε, στήριζε, βοηθούσε και χαιρόταν με την επιτυχημένη πορεία τους.

Ιδιαίτερα κοινωνικός, ανοιχτόκαρδος και δοτικός, συμπλήρωσε με την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του μια φωτεινή πινελιά στον χώρο της συντήρησης και της Τέχνης, που μένει σημείο αναφοράς στον επιστημονικό κόσμο και θερμής συγκίνησης στην καρδιά όλων όσων τον γνώρισαν.

Ο Νίκος Κολέφας, μεγαλώνοντας σε μια καλλιτεχνική οικογένεια, στα χνάρια του πατέρα του Γιάννη Κολέφα, εξέφρασε, στο σύντομο ταξίδι της ζωής του, την μεγάλη του ευαισθησία, επίσης μέσα από τη ζωγραφική και το ψηφιδωτό. Με τα πινέλα του και τις πολύχρωμες ψηφίδες του, απέδιδε τοπία, πορτρέτα, αλλά και εμπνεύσεις από τον κόσμο της τεχνολογίας. Αγαπούσε τα λάδια στη ζωγραφική, την φυσική πέτρα και τα σμάλτα στο ψηφιδωτό. Μέσα από τον ορμητικό αυθορμητισμό του, τα έντονα χρώματα, τις μεγάλες, δυναμικές και πλατιές πινελιές, τις έντονες πάστες, τις αφηρημένες γραμμές και τα ιδιαίτερα κοψίματα στις πέτρες, τα έργα του χαρακτηρίζονται από έναν ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο έκφρασης.

Ως καθηγητής τεχνικών υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητός, τόσο στους μαθητές του, όσο και στους συναδέλφους/φίλους καθηγητές. Μα και ως άνθρωπος, με βαθιά ευγένεια και καλοσύνη, σε αιχμαλώτιζε με το χαμόγελο και την άδολη προσφορά του.

Ο Γιάννης και ο Νίκος Κολέφας, πνοές που συναντήθηκαν στην ίδια οικογένεια, άφησαν έργο και θύμησες που παραμένουν ζωντανά και μας συνοδεύουν σε δρόμους λαμπερούς, μέσα από την συγκινητική διαδρομή της Τέχνης και ζωής τους.

Η ιστορικός τέχνης Μαίρη Μιχαηλίδου αναφερόμενη στον Γιάννη Κολέφα, τον οποίο χαρακτηρίζει «πρωτοπόρο και αναβιωτή δημιουργό», αναφέρει: «Είχα την τύχη να γνωρίσω από νωρίς, τον ευγενικό, σεμνό και αθόρυβο καλλιτέχνη και να παρακολουθήσω από πολύ κοντά, την σταδιακή ανέλιξη των πολλαπλών πτυχών μιας ξεχωριστής φυσιογνωμίας, που δεν έπαψε ποτέ να εμπνέει και να εμπνέεται, να διδάσκει και να διδάσκεται και μέχρι το τέλος της ζωής του να δημιουργεί.
Καλλιτέχνης και δάσκαλος ο Γιάννης Κολέφας, με έντονη πάντα την παρουσία της Ηπειρώτικης φλέβας, απέδωσε σε ολόκληρο το πολύμορφο έργο του, με ευαισθησία και αισθητική τελειότητα, τον εκλεπτυσμένο εσωτερικό του κόσμο, την άδολη αγάπη για τον τόπο του και την βαθειά του πίστη στον άνθρωπο.

Άλλωστε ο Γιάννης Κολέφας, από την Ηπειρώτικη πατρίδα, διατήρησε σε όλη του τη ζωή την αγάπη για τα λιτά και τα απέριττα και από την στέρεη παιδεία δίπλα στον Γιάννη Μώραλη και τους Ιταλούς δασκάλους, προσέθεσε στις προσεκτικά επιλεγμένες αποσκευές του την εξαιρετική αξιοποίηση των επιφανειών ως παράλληλη λειτουργία της έμπνευσης και της τεχνικής.

Γιατί ο Κολέφας μετά τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με υποτροφία του ΙΚΥ εξειδικεύθηκε στην απαιτητική τέχνη του ψηφιδωτού στην Ιταλία από όπου όπως εύστοχα σημειώνει ο καθηγητής Δημήτρης Πάλλας «ο Κολέφας έφερε στην Ελλάδα τις δοκιμασμένες τεχνικές γνώσεις των Ιταλών ψηφιδογράφων της Ραβέννας και δημιουργησε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία εργαστήριο και παράδοση συντήρησης ψηφιδωτών και πρόσφερε στον τομέα τούτο εξαιρετικές υπηρεσίες».


Πράγματι ο Κολέφας ως συντηρητής ψηφιδωτών στα κορυφαία μνημεία της χώρας μας συνετέλεσε καθοριστικά στην διάσωση και προβολή τους καθώς και στην επίλυση δυσκολότατων προβλημάτων όπως εκείνα που προκάλεσε ο καταστροφικός σεισμός της Θεσσαλονίκης στο μοναδικό εκκλησιαστικό σύνολο της Ροτόντας.

Παράλληλα όμως ο καλλιτέχνης δεν έπαψε να ασχολείται με τη ζωγραφική και τη δημιουργία ψηφιδωτών συνθέσεων, μερικές από τις οποίες θεωρούνται μνημιακές όπως η γιγαντιαία αποτύπωση της ιστορίας της Θεσσαλονίκης στην αίθουσα τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Έργο επομένως πολυσύνθετο και πολύμορφο που ανακαλεί στη μνήμη μας αιώνια πρωτεϊκά σχήματα, υπαινικτικές γραφές, σήματα και ίχνη ως διαχρονικά σύμβολα της ελληνικότητας που πηγάζει αβίαστα από την τρυφερή και στέρεη απόδοση τοπίων και προσώπων, εικόνων της λαϊκής μας παράδοσης και των εθίμων της λατρευτής του πατρίδας.

Με λιτότητα στην εικαστική του γραφή, απλοποίηση της φόρμας και χρήση φωτεινών χρωμάτων όπως το μπλε του κοβαλτίου, το λαμπρό κόκκινο και το θείο μωβ, ο Γιάννης Κολέφας κατά την πολυτάλαντη και πολυαγαπημένη του μαθήτρια Αφροδίτη Λίτη «με γενναιοδωρία, τιμιότητα, εσωτερική ζωή κληροδότησε τέτοιες αρχές και σφράγισε μια ολόκληρη γενιά μαθητών».

Δημοτική Πινακοθήκη: Μαιζώνος 110. (ισόγεια αίθουσα Βιβλιοθήκης)

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Σάββατο: 10.00π.μ -3.00μ.μ
Τρίτη και Παρασκευή : 6.00μ.μ-9.00μ.μ

Κυριακή & Δευτέρα: κλειστά