Έναν από τους πιο γερασμένος πληθυσμούς στην ευρωζώνη έχει η χώρα μας σήμερα και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί τις επόμενες δεκαετίες, σύμφωνα με στοιχεία άρθρου στο οικονομικό δελτίο της ΕΚΤ.

Το άρθρο των Carolin Nerlich και Joachim Schroth, με τίτλο «Η οικονομική επίπτωση από τη γήρανση του πληθυσμού και συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις», εξετάζει τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές συνέπειες από τη γήρανση του πληθυσμού στην Ευρωζώνη και εξετάζει πώς οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών.

Σύμφωνα με αυτό, το ποσοστό εξάρτησης των ηλικιωμένων- δηλαδή το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών προς τα άτομα 15-64 ετών που αποτελούν το εργατικό δυναμικό- είναι πάνω από 30% στη χώρα μας σήμερα, ενώ το 2070 προβλέπεται ότι θα έχει ξεπεράσει το 60%.

Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων, μία τάση που συνεχίζεται, θα οδηγήσει σε μείωση της προσφοράς εργασίας και απώλεια της παραγωγικότητας, ενώ πιθανόν θα έχει δυσμενές αποτέλεσμα στον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης, αναφέρει το άρθρο, για την ευρωζώνη.

Ο συνολικός πληθυσμός της ευρωζώνης προβλέπεται να αυξηθεί από 340 εκατ. (το 2016) σε περίπου 352 εκατ. Το 2040 και να υποχωρήσει στα 345 εκατ. το 2079, σύμφωνα με την Eurostat, γράφει το ΑΠΕ. Παράλληλα, το μέσο ποσοστό γεννήσεων από 1,6 που είναι σήμερα, προβλέπεται να αυξηθεί λίγο, ενώ το προσδόκιμο ζωής θα αυξηθεί περίπου 5 χρόνια έως το 2070.

Το ποσοστό εξάρτησης των ηλικιωμένων της ευρωζώνης, προβλέπεται ότι θα είναι σημαντικά αυξημένο το 2070, φθάνοντας στο 52% από λίγο πάνω από το 30% που ήταν το 2016. Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά εξάρτησης ηλικιωμένων, πάνω από 30%, μαζί με τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και τη Φιλανδία.  

Τα ποσοστά αυτά προβλέπεται να αυξηθούν περισσότερο από 35 ποσοστιαίες μονάδες το 2070 στην Κύπρο, την Πορτογαλία και τη Σλοβακία, με την Πορτογαλία να έχει τότε ένα ποσοστό 67%, που θα είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη. Ποσοστά εξάρτησης πάνω από το 60% προβλέπεται ότι θα έχουν το 2070 η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος. Αντίθετα, η Ιρλανδία προβλέπεται να έχει τότε το χαμηλότερο σχετικό ποσοστό στην ευρωζώνη, ενώ για το Βέλγιο, την Ισπανία και τη Γαλλία προβλέπονται οι μικρότερες αυξήσεις του.

Αναφορικά με τις συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού στις συντάξεις, το άρθρο της ΕΚΤ αναφέρει τα εξής: «Επιπλέον, οι χώρες της ευρωζώνης προβλέπεται να υποστούν περαιτέρω αυξητική πίεση στις δημόσιες δαπάνες για συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη και μακροχρόνια φροντίδα, καθώς ο πληθυσμός γερνά. Αν και πολλές χώρες εφάρμοσαν συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις μετά την κρίση κρατικού χρέους, περαιτέρω μεταρρυθμίσεις φαίνεται να είναι αναγκαίες για να διασφαλισθεί η δημοσιονομική βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα. Από την άποψη αυτή, μέτρα που αυξάνουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μπορεί να αναμένεται ότι θα περιορίσουν τις δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού, καθώς θα έχουν ευνοϊκή επίδραση στην προσφορά εργασίας και την εγχώρια κατανάλωση. Αντίθετα, η αύξηση των εισφορών ή η μείωση των συντάξεων (benefit ratio) θα μπορούσε να έχει μικρότερες μακροοικονομικές συνέπειες».