77 χρόνια συμπληρώθηκαν από τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 που ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς είπε το μεγάλο ΌΧΙ στον Ιταλό πρέσβη και έγραψε το όνομά του με ανεξίτηλο χρώμα στην ελληνική ιστορία.
Σε φωτογραφία (εξώφυλλο) που βρήκαμε στο paliapatra.gr αποτυπώνεται ο Πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς να παρακολουθεί παρέλαση στην Πάτρα. Σε ένα κτίριο διακρίνεται το σύνθημα "Ζήτω ο αρχηγός" καθώς και το στέμμα στο πλάι (φωτό Πέτρος Πουλίδης)
Δείτε την ξανά:
Ποιος ήταν ο Ιωάννης Μεταξάς;
Ο Ιωάννης – Μιχαήλ Μεταξάς γεννήθηκε στην Ιθάκη στις 12 Απριλίου του 1871. Ηταν γιος του Παναγή Μεταξά και της Ελένης Τριγώνη από το Αγρίνιο. Είχε δύο αδέρφια, τη Μαριάνθη και τον Κωνσταντίνο, ο οποίος σπούδασε νομικά, αλλά σχετικά νέος οδηγήθηκε στο ψυχιατρείο για αυτό και ο Μεταξάς του είχε ιδιαίτερη αδυναμία.
Τα παιδικά του χρόνια ήταν φτωχικά και η κατάσταση επιδεινώθηκε το 1879, όταν ο πατέρας του έχασε την πολιτική θέση που κατείχε (σ.σ. ήταν έπαρχος) και αναγκάστηκε να μετακομίσει στην Κεφαλονιά. Ο Μεταξάς, τελείωσε το Ελληνικό Σχολείο, εκεί, στην Κεφαλονιά, ενώ το Δημοτικό, το είχε βγάλει στην Ιθάκη.
Ως αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους. Επίσης, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο και στον Εθνικό διχασμό και το 1917 εξορίστηκε στην Κορσική. Με την επιστροφή του ίδρυσε το κόμμα των Ελευθεροφρόνων, το οποίο κατάφερε πολλές φορές να εισέλθει στη Βουλή, συγκεντρώνοντας, όμως χαμηλά ποσοστά.
Ήταν το αγαπημένο παιδί του παλατιού και το 1936, διορίστηκε Πρωθυπουργός της Ελλάδας, στη θέση του αποβιώσαντος Δεμερτζή και στη συνέχεια πρωτοστάτησε στην επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, κυβερνώντας έως το θάνατό του το 1941.
ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ - 1940.wmv
Το παρασκήνιο πίσω από το μεγάλο ΟΧΙ
Έμεινε στην ιστορία για την αρνητική απάντηση που έδωσε στο ιταλικό τελεσίγραφο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και για την ταχεία πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδας ενόψει του ελληνοϊταλικού πολέμου και της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα.
Όλα ξεκίνησαν περίπου στις 3 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 όταν o Μουσολίνι απέστειλε στην Ελλάδα τελεσίγραφο με το οποίο και απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση του Ιταλικού στρατού από την Ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία της Ελλάδος, (λιμένες, αεροδρόμια κλπ.), για ανάγκες ανεφοδιασμού και άλλων διευκολύνσεών του, στη μετέπειτα προώθησή του στην Αφρική.
Το τελεσίγραφο δόθηκε ιδιόχειρα στον Ιωάννη Μεταξά και μάλιστα στην οικία του στην Κηφισιά , από τον Ιταλό Πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι. Μετά την ανάγνωση του κειμένου, ο Μεταξάς έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά την ιστορική φράση: «Alors, c’est la guerre», (δηλαδή, λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο).
Ο Γκράτσι, στα απομνημονεύματά του που κυκλοφόρησαν το 1945, περιγράφει τη σκηνή:
«Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα, ο Μεταξάς μου είπε: Αυτό σημαίνει πόλεμο. Του απήντησα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα ότι αν ο στρατηγός Παπάγος…, ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό, προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».
Στο ερώτημα γιατί είπε ΟΧΙ απάντησε ο ίδιος μιλώντας στους συντάκτες του αθηναϊκού Τύπου. Τους τόνισε πως η απόφασή του ήταν μονόδρομος από την στιγμή που το γερμανικό σχέδιο ήταν να παραχωρηθεί η Ήπειρος έως και την Πρέβεζα στους Ιταλούς και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη στους Βουλγάρους.