Ένα από τα μέρη που αξίζει να επισκεφτεί κανείς, πηγαίνοντας στην Πανεπιστημιούπολη είναι το Ζωολογικό Μουσείο του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.

Πρόκειται για το μοναδικό θεσμοθετημένο μουσείο ζωολογίας που υπάρχει στην περιοχή μας, το οποίο έχει πάνω 40 χρόνια ζωής, όμως παραμένει άγνωστο στο ευρύ κοινό, αφού ο χαρακτήρας του είναι κυρίως εκπαιδευτικός και μέχρι στιγμής δεν έχει αναπτύξει κάποια τουριστική δυναμική. 

Αυτό όμως δεν αλλάζει σε τίποτα την μαγεία που αισθάνεται κανείς πηγαίνοντας εκεί, μπαίνοντας πλέον σε έναν διαφορετικό και ξεχωριστό κόσμο που φιλοξενεί εκατοντάδες εκθέματα.

Τα εκθέματα που συναντά κανείς στο ζωολογικό μουσείο του Πανεπιστημίου Πατρών ήταν ζωικοί οργανισμοί διαφόρων μορφών, δειγμάτων που συμπεριλαμβάνονται στην ελληνική πανίδα, με εξαίρεση δύο προθήκες με είδη από άλλες περιοχές του κόσμου  -εξωτικά είδη- καθώς και τα δείγματα από πύθωνες στην αρχή της έκθεσης.

Οι ζωικοί αυτοί οργανισμοί ταριχεύτηκαν από ειδικούς, τοποθετήθηκαν με προσοχή σε συγκεκριμένα σημεία του μουσείου, συντηρούνται με κάμφορες και πλέον χαρίζουν μία αίσθηση στον επισκέπτη από την άγρια ομορφιά της ελληνικής φύσης. 

Το patrasevents.gr πήγε στο ζωολογικό μουσείο και ξεναγήθηκε στους χώρους του, από τον Λέκτορα του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της επιστημονικής και διαχειριστικής επιτροπής του μουσείου, Γιώργο Μήτσαινα, ο οποίος μας εισήγαγε στην επιστήμη της ζωολογίας, κάνοντας μας ένα ταξίδι στην καρδιά της άγριας ελληνικής φύσης, μέσα από τις περιγραφές και τις αναφορές του σε κάθε έκθεμα.


Ο τρόπος ταξινόμησης και η περιήγηση στον χώρο

Στο μουσείο συναντάει κανείς αετούς, γεράκια, κουκουβάγιες, φασιανούς, ορτύκια, πάπιες σαύρες, αρκούδες, αγριογούρουνα, ελάφια, καρχαρίες, θαλάσσιες χελώνες, νυφίτσες, σκαντζόχοιρους, φίδια και εκατοντάδες ακόμα είδη του ζωικού βασιλείου.

Η οργάνωση της έκθεσης έχει γίνει με τέτοιον τρόπο, έτσι ώστε η περιήγηση να ξεκινά από τους πιο απλούς ζωικούς οργανισμούς, δηλαδή τους σπόγγους (ποροφόρα) και να συνεχίζει με άλλες ζωικές ομάδες ασπόνδυλων οργανισμών, όπως τα κνιδόζωα (ανεμώνες, κοράλια κλ.π), τα μαλάκια (σαλιγκάρια της ξηράς και του νερού, διάφοροι οργανισμοί που φέρουν όστρακα κ.λπ.), διάφορους σκώληκες, τα έντομα κ.α.

Τις παραπάνω ζωικές ομάδες διαδέχονται τα εχινόδερμα (αστερίες, αχινοί κ.λπ.) και ακολουθούν οι ομάδες των σπονδυλωτών, με τους χονδριχθύς (σελάχια, καρχαρίες) τους οστεϊχθύς (τα υπόλοιπα και πιο πολυπληθή σε αριθμό ειδών ψάρια), τα αμφίβια, τα ερπετά, τα πτηνά και τα θηλαστικά.

Ανάμεσα στα εκθέματα υπάρχουν σπάνια είδη δειγμάτων, όπως ο άγριος φασιανός που δύσκολα μπορεί να συναντήσει κάποιος στην ελληνική φύση, ενώ σίγουρα τον επισκέπτη τον κεντρίζει ο πύθωνας που υπάρχει εκεί, αλλά κάποιες ακόμα μορφές ζωικών οργανισμών της ελληνικής πανίδας.

Στο μουσείο, πέρα από τα εκθέματα των δειγμάτων, ξεχωρίζουν τα διοράματα που υπάρχουν, οι χώροι δηλαδή, όπου τα δείγματα τοποθετούνται σε ένα υποτιθέμενο κοινό φυσικό περιβάλλον, δίνοντας έτσι μία αίσθηση στον επισκέπτη της πραγματικής τους ζωής, στον φυσικό τους χώρο.


Την ευθύνη λειτουργίας του μουσείου έχει μια τετραμελής επιστημονική και διαχεριστική επιτροπή που έχει συγκροτηθεί από τον τομέα Βιολογίας Ζώων του τμήματος Βιολογίας.

Το μουσείο έχει έναν καθαρά εκπαιδευτικό ρόλο που ταυτόχρονα συνδέεται και είναι παράλληλος με τις έρευνες και τις ερευνητικές εργασίες των επιστημόνων και των σπουδαστών του τμήματος Βιολογίας. Πέρα από τα δείγματα που υπάρχουν στον εκθεσιακό χώρο του μουσείου, υπάρχει ένας ακόμα χώρος με χιλιάδες ποικίλων ζωικών οργανισμών, φυλαγμένα για δεκαετίες σε ντουλάπια, δείγματα που αφορούν αποκλειστικά και μόνο την επιστημονική έρευνα.

Κάθε χρόνο το μουσείο επισκέπτονται δεκάδες σχολεία (δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) από διάφορες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου, καθώς είναι ένας ιδανικός χώρος που μπορεί να εξοικειώσει τους μαθητές με την φύση και τους ζωικούς οργανισμούς και να τονώσει την περιβαλλοντολογική τους συνείδηση και ευαισθησία.

Το μουσείο δεν είναι ανοικτό όλες τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας και από αυτή την άποψη δεν είναι απόλυτα προσβάσιμο στον ενδιαφερόμενο επισκέπτη, αφού δεν υπάρχει το έμψυχο δυναμικό που θα μπορούσε να το λειτουργήσει με έναν τέτοιον τρόπο. Έτσι, ο αριθμός των ξεναγήσεων έχει περιοριστεί, κατ’ ανάγκη, στις δύο ημέρες εβδομαδιαίως, επί τρεις ώρες την ημέρα (Τρίτη και Πέμπτη) και ο αριθμός των επισκεπτών ανά περίοδο έχει μειωθεί.  

Οι ξεναγήσεις είναι προφορικές, υλοποιούνται από συνταξιοδοτημένα μέλη του Τομέα Βιολογίας Ζώων του Τμήματος Βιολογίας, καθώς και από σχετικώς εκπαιδευμένους μεταπτυχιακούς φοιτητές. Τα όσα μπορεί να δει κανείς στο μουσείο αποτελούν προσωπική και εθελοντική εργασία των εργαζόμενων επιστημόνων του τμήματος αλλά και των μεταπτυχιακών σπουδαστών του.

Οι περικοπές που έχουν γίνει στην παιδεία τα τελευταία χρόνια έχουν επηρεάσει την εύρυθμη λειτουργία του, ενώ το κονδύλι που δίνεται στο μουσείο  φτάνει μόνο για την συντήρηση των εκθεμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι λόγω των ελλείψεων σε έμψυχο δυναμικό έχει να γίνει εισαγωγή νέου εκθέματος εδώ και αρκετά χρόνια αφού δεν υπάρχει καν ταριχευτής.

Ωστόσο, όλα τα παραπάνω δεν αναιρούν την μαγεία που κρύβει για τον επισκέπτη η ξενάγηση σε έναν τέτοιον χώρο, ενός μουσείου που αποτυπώνει μέσα από τα εκθέματα του την εξέλιξη και την πορεία της ίδιας της ζωής.