Πρόληψη, εξαρτήσεις, ποιότητα ζωής, υπευθυνότητα, ομάδες, συλλογικότητα, εθελοντισμός.  

Όλες οι παραπάνω λέξεις αποτελούν «κλειδιά» για να μπει κανείς στην φιλοσοφία ενός φορέα που έχει δημιουργήσει ένα πεδίο δράσης γύρω από το οποίο απασχολούνται αυτή την στιγμή γύρω στους 150 εθελοντές και περίπου 100 παιδιά ηλικίας από 4 έως 16 ετών.

Ένας φορέας που όπως προκύπτει από το όνομα του δεν εναντιώνεται, δεν αντιπαρατίθεται, αλλά προτείνει. Η Κίνηση «Πρόταση» για έναν άλλον τρόπο ζωής, όπως είναι ο πλήρης τίτλος του φορέα, δημιουργήθηκε το 1988, πριν από 26 χρόνια.

Η πρωτοβουλία ήταν ιδιωτών. Μία ομάδα γονέων, ορμώμενοι από τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων στο σχολικό συγκρότημα της Αγυιάς, με την βοήθεια του Ιατρικού Συλλόγου, έφτιαξαν την Κίνηση «Πρόταση» και συσπειρώθηκαν γύρω από αυτήν σε ομάδες.

Αρχικός και κύριος στόχος του φορέα ήταν η πρόληψη των εξαρτήσεων και η προστασία των παιδιών από αυτές. «Βλέποντας τα προβλήματα που υπάρχουν στην κοινωνία και τους κινδύνους για τα παιδιά μας, ήμασταν μία ομάδα ανθρώπων που θελήσαμε να κάνουμε ορισμένα πράγματα για αυτά» τονίζει η υπεύθυνη της Κίνησης «Πρόταση» και ένα από τα ιδρυτικά μέλη της, Αγγελική Πασσά στο patrasevents.gr.

Στην πορεία προστέθηκαν ακόμα περισσότεροι γονείς και εκπαιδευτικοί οι οποίοι συσπειρώθηκαν σε ομάδες. Η κ. Πασσά τονίζει: «Συσπειρωθήκαμε θέλοντας να εξερευνήσoυμε όλα τα πεδία των εξαρτήσεων και των ουσιών, αλλά και τους παράγοντες εκείνους που συντελούν στην ενίσχυση της προσωπικότητας των παιδιών ώστε να προστατευθούν από αυτά».

Ο φορέας με την πάροδο των χρόνων διευρύνθηκε και διογκώθηκε. Ο βασικός και πρωταρχικός στόχος του όμως δεν έχει αλλάξει. Όπως, άλλωστε, δεν έχουν αλλάξει και τα βασικά αίτια που γεννούν και οδηγούν το άτομο στις εξαρτήσεις (απομόνωση, αποξένωση, ευάλωτη προσωπικότητα, φτώχεια κτλ).

Παράλληλα, όμως με την πρόληψη, μέσα από την διεύρυνση του πεδίου δράσης του φορέα, αλλά και την ταυτόχρονη εξάπλωση του πλέγματος των εξαρτήσεων στην σύγχρονη εποχή (ναρκωτικά, αλκοόλ, τζόγος, διαδίκτυο κτλ), η "Πρόταση" έφτασε να προτείνει έναν άλλον τρόπο ζωής.

Έναν τρόπο ζωής που ξεκινά μέσα από το ίδιο το άτομο και την δική του ευθύνη απέναντι στα πράγματα, ως αντίληψη, και καταλήγει στην συλλογικότητα, στη συσπείρωση και στην αλληλεγγύη, ως πράξη κοινωνικοποίησης.


Ο τρόπος ζωής και η αντίληψη των πραγμάτων της "Πρότασης"

Ποιος είναι όμως αυτός ο τρόπος ζωής που προτείνει η «Πρόταση»; 

«Καταρχήν ο λόγος της Πρότασης δεν είναι αρνητικός, αλλά μόνο θετικός, καθώς δεν αντιπαρατίθεται, γιατί προτείνει. Προτείνει μία ποιότητα ζωής, τόσο στην κοινωνία, όσο και στην πολιτεία που προκύπτει  μία διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων» τονίζει η κ. Πασσά. «Προτείνουμε την ενίσχυση της προσωπικότητας των παιδιών, κάτι που θεωρούμε σημαντικό για την προστασία τους από τις εξαρτήσεις.

Την ενίσχυση της οικογένειας, να συνειδητοποιήσουν, δηλαδή, οι γονείς τον γονεϊκό τους ρόλο. Την ενίσχυση του δασκάλου και του ρόλου του μέσα στο σχολείο, να ξεφύγει, δηλαδή, από το πλαίσιο και μόνο ενός απλού εκπαιδευτικού προγράμματος που πολλές φορές ενδέχεται να τον ακυρώνει.

Σε τελική ανάλυση αυτό που προτείνουμε είναι η ενίσχυση του ενεργού πολίτη. Τι σημαίνει ενεργός πολίτης: Ενεργός πολίτης είναι αυτός που αναλαμβάνει την προσωπική του ευθύνη απέναντι στην κοινωνία και όχι μόνο αυτό, αλλά παίρνοντας την γνωρίζει να την διαχειρίζεται και να την μετατρέπει σε συλλογικότητες» τονίζει η κ. Πασσά.

«Αυτό που θέλουμε να δώσουμε προς τα έξω είναι ότι η ευθύνη των ζώων ανήκει στον καθένα μας. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας να παίρνουνε τα πράγματα στα χέρια τους, να διεκδικούμε αυτό που δικαιούμαστε, μέσα πάντα από δημοκρατικές διαδικασίες και μέσα από συλλογικότητες.

Τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν εφόσον αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, δείχνοντας τον ανάλογο σεβασμό, σε μας αλλά και στους γύρω μας. Αυτό που θέλουμε να μεταφέρουμε στα παιδιά μας και στους γύρω μας, αλλά και σε μας τους ίδιους, καταλήγοντας, είναι να καταλάβουμε ότι έχουμε μία και μοναδική ζωή και χρειάζεται να την διαχειριστούμε με τον καλύτερο τρόπο».


Οι ομάδες της Κίνησης "Πρόταση" και η δομή της

Η «Πρόταση», λοιπόν, είναι μία συλλογικότητα που συγκεντρώνει την προσωπική ευθύνη του καθενός, τις συσπειρώνει όλες και τους δίνει δύναμη για να μπορούν να αντιπαλεύουν τις δυσκολίες που υπάρχουν.

Η προσωπική ευθύνη στην «Πρόταση», μετατρέπεται σε συλλογικότητα και η συλλογικότητα αυτή εκφράζεται μέσα από ομάδες. Οι ομάδες είναι το κυρίαρχο στοιχείο της δομής του φορέα και αποτελούν το σκελετό της διάρθρωσης του.

Οι ομάδες αυτές αποτελούνται από τους εθελοντές του φορέα και η κάθε μία έχει τον δικό της ξεχωριστό ρόλο στο συνολικό πλέγμα της «Πρότασης», έχοντας ταυτόχρονα μια σχετική αυτονομία ως προς τους στόχους που θέτουν κάθε φορά.

Θα μπορούσε να τις ξεχωρίσει κανείς ως εξής:

α) στην ομάδα των εκπαιδευτικών που αποτελείται από καθηγητές και δασκάλους.

β) στην ομάδα των εμψυχωτών που αποτελείται από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους που έχουν την ευθύνη για την λειτουργία των ομάδων και των εργαστηρίων των μικρών παιδιών (4 έως 7 ετών), αλλά και των μεγαλύτερων παιδιών (8-16).

γ) στην ομάδα στήριξης και επικοινωνίας, η οποία έχει την ευθύνη να κάνει γνωστό τον φορέα και τις δράσεις του στην πόλη και στην ευρύτερη κοινωνία.

δ) στην ομάδα στεκιού που διοργανώνει κοινωνικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες που έχουν σαν στόχο την συγκέντρωση πόρων για τις ανάγκες του φορέα που επί της ουσίας είναι αυτοχρηματοδοτούμενος.

ε) στην ομάδα «ΔΙΟΔΟΣΣΣ» που αποσκοπεί στην κοινωνική δικτύωση της «Πρότασης» με την γειτονιά, έτσι ώστε να γνωρίζουν οι κάτοικοι της περιοχής ποιος είναι ο ρόλος του φορέα και ποιες οι δράσεις του.

στ). στην ομάδα Νέων Μελών που έχει σαν στόχο της την προσέλκυση νέων εθελοντών, αλλά και την εκπαίδευση των πολιτών – εθελοντών στο ευρύτερο πεδίο της πρόληψης μέσα από εκπαιδευτικά σεμινάρια που διοργανώνει ο φορέας.

η) στην ομάδα του Δ.Σ. του φορέα που αποτελείται από εφτά μέλη, συν τρία άτομα που απαρτίζουν την επιστημονική επιτροπή. Οι αποφάσεις και οι κατευθύνσεις  παίρνονται και δίνονται από το Δ.Σ. αλλά επί της ουσίας, καθώς με βάση την διάρθρωση του η λειτουργία του φορέα είναι αμφίδρομη, σημαντικό ρόλο σε αυτές παίζουν και οι ομάδες.


Δράσεις, συνεργασίες, προγράμματα και δικτυώσεις του φορέα

O φορέας της Κίνησης «Πρόταση» για έναν άλλο τρόπο ζωής, έχει ένα ποικίλο πεδίο δράσεων, που καθορίζονται αναλόγως με τους στόχους της κάθε ομάδας.

Δράσεις που αφορούν πολιτιστικές δραστηριότητες (θέατρο, μουσική, παιχνίδι) και εργαστήρια αγωγής υγείας των παιδιών και των νέων, αλλά και την διοργάνωση σεμιναρίων ή την έκδοση περιοδικού.

Κύριο ρόλο στις δράσεις αυτές παίζει το Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης και το Στέκι. Παράλληλα, υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα που αφορούν τους νέους έχοντας διακρατικές συνεργασίες και δικτυώσεις με πανελλήνια δίκτυα και ευρωπαϊκούς φορείς.

Αναλυτικά:

ΚΔΑ: Ο σκοπός λειτουργίας του ΚΔΑ είναι η παροχή ευκαιριών στα παιδιά και στους εφήβους, μέσω εναλλακτικών προτάσεων, να αξιοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους προς ουσιαστικό όφελος της ψυχαγωγίας τους, της προσωπικής τους ανάπτυξης, της δημιουργικής τους έκφρασης.

Μέσα από την συμμετοχή τους στο έργο των ομάδων που τους είναι ελκυστικό και προκλητικό, τους παρέχεται η δυνατότητα πραγμάτωσης των ιδεών τους, σ’ ένα κλίμα συνεργασίας με τα υπόλοιπα παιδιά.

Στέκι: Είναι ένας χώρος για να προσφέρει ερεθίσματα για την επικοινωνία και τον πολιτισμό, όπως και για κάθε τι που μπορεί να αναδείξει τη φιλοσοφία του φορέα στην πρόληψη και τον άλλο τρόπο ζωής που πρεσβεύουν τα μέλη του.

Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, φιλοξενεί εκδηλώσεις διαφόρων τύπου  οι οποίες σε συνδυασμό με την συνεύρεση των ανθρώπων, τον καφέ και την συζήτηση, αποκτούν ένα ιδιαίτερο νόημα γιατί συμβάλουν στη δημιουργία ενός σημείου επαφής των μελών.  

Έκδοση Περιοδικού: Από το 1993 η Κίνηση «Πρόταση» έκδιδε ανά τρίμηνο το περιοδικό «Πρόσωπο», ένα περιοδικό που απευθυνόταν κυρίως στους γονείς και σε ενηλίκους. Πλέον έχει ξεκινήσει μία νέα προσπάθεια εκδίδοντας το περιοδικό «Προσωπάκι» που απευθύνεται σε μικρούς μαθητές.

Πρόγραμμα Πλούτος: Το έργο χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Προγράμματος «Είμαστε όλοι Πολίτες», το οποίο είναι μέρος του συνολικού Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του ΕΟΧ για την Ελλάδα. Διαχειριστής Επιχορήγησης του Προγράμματος είναι το Ίδρυμα Μποδοσάκη.

Στόχος του Προγράμματος που απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 8 έως 16, είναι η ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών στη χώρα μας και η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και της βιώσιμης ανάπτυξης

Συνεργασίες – Δικτυώσεις: Η πρόταση έχει υλοποιήσεις διακρατικά προγράμματα όπως «Δάφνη» για την πρόληψη της σχολικής βίας, ΑSK, εκπαίδευση μαθητών σε δεξιότητες, Club Health, πρόληψη για το αλκοόλ και την ασφαλή νυχτερινή ζωή, Pro Skills, εκπαίδευση και παρεμβάσεις στην Δια Βίου Μάθηση, όπως άλλα, ενώ αυτή τη χρονική περίοδο πέρα από τον «Πλούτο», συμμετέχει στο πρόγραμμα Proved, για την παραγωγική μάθηση στην επαγγελματική εκπαίδευση. Παράλληλα είναι ενεργό μέλος του Πανελλήνιου Δικτύου Φορέων Πρόληψης των εξαρτήσεων και του INEPS.