Όπου υπάρχουν παιδιά, όπου υπάρχουν σχολεία, υπάρχει και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο για ένα καλύτερο κόσμο.

Μπήκαμε, έτσι, σε ένα διαφορετικό σχολείο, στο οποίο υπάρχουν ξεχωριστοί μικροί μαθητές και νιώσαμε αυτή την αίσθηση της ελπίδας και της αγάπης που σου χαρίζει η χαρά της προσφοράς και της δημιουργικότητας.

Μιλήσαμε και είδαμε τους δάσκαλους και τους εκπαιδευτικούς που προσπαθούν να μεταλαμπαδεύσουν την αγάπη για την μάθηση, δίνοντας στα παιδιά αυτά το κίνητρο για να μπουν αργότερα ομαλά στο κοινωνικό σύνολο και να γίνουν ισότιμα μέλη αυτής της κοινωνίας.

Το patrasevents.gr πήγε στο 1ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο της Πάτρας που συστεγάζεται με το 1ο Ειδικό Νηπιαγωγείο της πόλης και στα οποία φοιτούν αυτή τη στιγμή 50 παιδιά και εφτά νήπια.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο σχολικό συγκρότημα ειδικής αγωγής της Δυτικής Ελλάδας το οποίο έχει μαθητές παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες, παιδιά που έχουν κάποιας μορφής νοητική καθυστέρηση.

Η διευθύντρια του 1ου Ειδικού Σχολείου, Μαρία Καραγιάννη μας ξενάγησε στους χώρους του και μας μίλησε για τα προβλήματα που υπάρχουν στον ιδιαίτερο αυτό τομέα της ειδικής αγωγής, δίνοντας μας ορισμένα στοιχεία για τις ιδιαιτερότητες αυτής της μορφής  εκπαίδευσης.


Βασική διαφορά με τα συμβατικά σχολεία είναι ο τρόπος μάθησης. «Ο κυριότερος στόχος της εκπαίδευσης σε ένα σχολείο ειδικής αγωγής είναι η αυτονόμηση των παιδιών. Να μπορούν δηλαδή να ζήσουν μόνα τους αργότερα, σε ένα ασφαλές περιβάλλον» τονίζει η Μαρία Καραγιάννη.

«Σε ότι αφορά το πρόγραμμα των μαθημάτων στα ειδικά σχολεία το παιδί δεν προσαρμόζεται πάνω στην ύλη, αλλά η ύλη προσαρμόζεται πάνω στο παιδί.  Το παιδί έτσι μαθαίνει αυτά που μπορεί να μάθει και όχι αυτά που πρέπει να μάθει, ενώ η εκπαίδευση του δεν έχει μία κατεύθυνση θεωρητική, αλλά έχει να κάνει κυρίως με πρακτικό επίπεδο».

Για να λειτουργήσει σωστά ένα σχολείο ειδικής αγωγής θα πρέπει να έχει δύο μορφές εκπαιδευτικών: Τους δασκάλους με τους οποίους τα παιδιά κάνουν τα μαθήματα και το ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό το οποίο φροντίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες που έχουν οι μαθητές αυτοί, αλλά και οι γονείς τους.

Το βασικό πρόβλημα της ειδικής αγωγής σε πανελλήνιο επίπεδο είναι ότι τα σχολεία αυτά δουλεύουν και λειτουργούν, χωρίς μόνιμο προσωπικό, αλλά με αναπληρωτές εκπαιδευτικούς. Η διευθύντρια του σχολείου τονίζει τα εξής:

«Το γεγονός αυτό δημιουργεί ένα μεγάλο πρόβλημα για την ειδική εκπαίδευση. Ένα μεγάλο κομμάτι της ειδικής αγωγής είναι η σχέση αγάπης και εμπιστοσύνης που κτίζει ο δάσκαλος με το κάθε παιδί.

Για να κτιστεί αυτή η εμπιστοσύνη χρειάζεται χρόνος. Όταν κάθε χρόνο έρχονται νέοι εκπαιδευτικοί καταλαβαίνει κανείς ότι η σχέση αυτή δεν μπορεί να κτιστεί και το παιδί δεν μπορεί να δεθεί εύκολα με τον δάσκαλο του.

Και αυτό είναι κάτι σημαντικό που θα πρέπει να απασχολήσει τους αρμόδιους». Το θέμα αυτό δημιουργεί και ανασφάλεια στην ίδια την λειτουργία του κάθε ειδικού σχολείου, καθώς η διεύθυνση δεν μπορεί να ξέρει, κάθε νέα σχολική χρονιά τον ακριβή αριθμό των αναπληρωτών που θα του εγκρίνει το υπουργείο.

Αυτό παίζεται από τις πιστώσεις, αφού θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αναπληρωτές καθηγητές έρχονται μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ, όπως μέσω των προγραμμάτων αυτών λειτουργεί στο σύνολο του και όλο το πεδίο των σχολείων της ειδικής αγωγής.

Ειδικότερα φέτος, όπως αναφέρει η κ. Καραγιάννη, με την καθυστέρηση που υπήρξε με τους αναπληρωτές, το σχολείο λειτούργησε ουσιαστικά μετά το πρώτο δεκαήμερο του Οκτώβρη. Και όλα αυτά γιατί μόνιμες προσλήψεις προσωπικού έχουν να γίνουν εδώ και χρόνια.


Τα γέλια, οι φωνές και τα παιδικά χαμόγελα είναι τα πρώτα στοιχεία που συναντάει κάνεις, μπαίνοντας σε ένα σχολείο με μικρούς μαθητές. Είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που σου δίνουν αυτή την αίσθηση της χαράς, της χαράς που έχεις όταν βρίσκεται σε ένα χώρο με μικρά παιδιά.

«Εμείς εδώ τα παιδιά μας τα αγκαλιάζουμε, τα φιλάμε, τα επιβραβεύουμε για ότι κάνουν και για τις προσπάθειες τους. Μια αγκαλιά είναι το καλύτερο μάθημα για αυτά τα παιδιά» τονίζει η κ. Καραγιάννη.

Κοιτάζοντας τους γύρω χώρους νομίζει κανείς ότι βρίσκεται κανείς δε παιδική χαρά. Παντού παιδικές ζωγραφιές, παντού παιχνίδι. Το δωμάτιο που σου κεντρίζει την προσοχή είναι ο χώρος αυτόνομης διαβίωσης.

Πρόκειται για ένα δωμάτιο με κρεβάτι, τραπεζαρία και όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα που μπορεί να έχει μία γκαρσονιέρα. «Εδώ τα παιδιά μαθαίνουν να αυτονομούνται» τονίζει η κ. Καραγιάννη.

«Στρώνουν το κρεβάτι τους, καθαρίζουν το τραπέζι, γενικότερα μαθαίνουν να συντηρούν και να προσέχουν τον χώρο τους, έτσι ώστε αργότερα να μπορούν να γίνουν ανεξάρτητοι ενήλικοι».

Στο 1ο Ειδικό Σχολείο δεν υπάρχει μόνο ο χώρος αυτόνομης διαβίωσης που το κάνει να διαφέρει από τα υπόλοιπα συμβατικά σχολεία. Υπάρχει παιδότοπος, υπάρχει γυμναστήριο, χώρος εργοθεραπείας και λογοθεραπείας, φυσικοθεραπευτήριο και μία πισίνα που γίνονται προσπάθειες για να λειτουργήσει μετά από αρκετά χρόνια.

Ως ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό, πέρα δηλαδή από τους 9 εκπαιδευτικούς που διαθέτει το σχολείο, υπάρχει λογοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, φυσιοθεραπευτής, γυμναστής, μουσικός, νοσηλεύτρια, αλλά και ειδικό βοηθητικό προσωπικό που φροντίζει για τις ιδιαίτερες ανάγκες καθαριότητας των παιδιών αυτών.

Παράλληλα, το σχολείο διαθέτει ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που έρχονται σε άμεση επαφή, όχι μόνο με τους μαθητές, αλλά και με τους γονείς των παιδιών, σε ένα ιδιαίτερο και σύνθετο κομμάτι της ειδικής αγωγής που απαιτεί εξειδικευμένους και καταρτισμένους επιστήμονες.


Το ωράριο του σχολείου, δεν διαφέρει από αυτό των συμβατικών δημοτικών σχολείων. Ξεκινά από νωρίς το πρωί και το τελευταίο κουδούνι χτυπά στις 12:30. Τα παιδιά έρχονται στο σχολείο και πηγαίνουν στα σπίτια τους με λεωφορεία και ταξί που έχει μισθώσει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος.

17 από αυτά τα παιδιά που προέρχονται από αδύναμες οικονομικά οικογένειες τρώνε το κολατσιό τους τα πρωινά στο σχολείο, με χρήματα που εξασφαλίζει το ίδιο το σχολείο από διάφορες δραστηριότητες του, αλλά και με την πολύτιμη βοήθεια ιδιωτών, Πατρινών που ανά πυκνά χρονικά διαστήματα του χορηγούν διάφορα τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης.

Στο κομμάτι της σίτισης, αλλά και της θέρμανσης πολύτιμη είναι και η βοήθεια του Δήμου που τους τελευταίους μήνες δίνει σημαντικό κονδύλι στα σχολεία ειδικής αγωγής μέσα από τα χρήματα των επιδοτήσεων.

Οι επιδοτήσεις από το κράτος όταν έρχονται είναι ικανοποιητικές. Μόνο που την τελευταία επιδότηση με τις περικοπές και τα προβλήματα που υπάρχουν στον ευρύτερο χώρο της παιδείας, ακόμα την περιμένουν, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή το ταμείο του 1ου Ειδικού Σχολείου να είναι στο μηδέν.


Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Πάτρα, εκτός του 1ου Ειδικού Δημοτικού Σχολείου, υπάρχουν και άλλα σχολεία που λειτουργούν στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και της σχολικής ειδικής αγωγής.

Υπάρχει το 2ο Δημοτικό Σχολείο για παιδιά που νοητικά προβλήματα, το 3ο Δημοτικό Σχολείο για παιδιά με κινητικά προβλήματα, το 4ο Δημοτικό Σχολείο για παιδιά με προβλήματα αυτισμού, υπάρχει το δημοτικό σχολείο Κωφών και Βαρήκοων και το δημοτικό σχολείο για τυφλούς.

Τα σχολεία αυτά και οι καθηγητές που τα επανδρώνουν δείχνουν εμπράκτως ότι η μάθηση δεν έχει διαχωρισμούς και ότι είναι για όλους. Για αυτό και η πολιτεία σε όλες της τις μορφές θα πρέπει να τα στηρίξει με κάθε τρόπο.